Προϋπολογισμοί Δήμων και Κοινωνικός Έλεγχος

Μέτρηση της Ποιότητας και τους Κόστους των Υπηρεσιών που προσφέρουν οι Δήμοι

·        Του Λουκά Αν Καράντζαλη

Αυτή την χρονική περίοδο οι Δήμοι συντάσσουν τους Προϋπολογισμούς εσόδων και εξόδων, ως υποχρεωτική διοικητική διαδικασία και χωρίς αυτούς δεν μπορούν να λειτουργήσουν.  Είναι όμως μόνο υποχρεωτική διοικητική διαδικασία ή είναι η βάση σχεδιασμού για την αποτελεσματική οργάνωση των υπηρεσιών τους και την ποιοτική προσφορά υπηρεσιών προς τους πολίτες;

Με τους προϋπολογισμούς οι Δήμοι αποφασίζουν-προγραμματίζουν  τι έσοδα θα αντλήσουν από τους Δημότες τους και προγραμματίζουν τα έργα που θα υλοποιήσουν από αυτά, καθώς επίσης από χρηματοδοτήσεις της πολιτείας ποια έργα θα εκτελέσουν και ποιες κοινωνικές ανάγκες θα καλύψουν.

Οι Δημοτικές αρχές επιλέχθηκαν από τους πολίτες για να διοικήσουν τις τοπικές υποθέσεις και να προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες σε όλους του τομείς που άπτονται της καθημερινής τους ζωής.  Διαθέτουν όμως οι πολίτες όλες τις πληροφορίες, ώστε να γνωρίζουν εάν τους προσφέρονται οι ποιοτικότερες υπηρεσίες, με το μικρότερο δυνατό κόστος;

Δεν πρέπει οι πολίτες να γνωρίζουν πχ πόσο στοιχίζει η συλλογή των απορριμμάτων, η ύδρευση και οι άλλες δημοτικές υπηρεσίες στο Δήμο τους και εάν αυτό που πληρώνουν είναι μεγαλύτερο ή μικρότερο με το αντίστοιχο κόστος των άλλων Δήμων της χώρας;

Δεν πρέπει να γνωρίζουν πόσο διαφοροποιήθηκε το κόστος ανά υπηρεσία και πόσο αυτή βελτιώθηκε ποιοτικά;

Δεν πρέπει στους προϋπολογισμούς των Δήμων να τίθενται μετρήσιμοι ποσοτικοί στόχοι ανά υπηρεσία, ώστε να συγκρίνονται με αυτά που τελικά υλοποιήθηκαν;

Αυτά δεν είναι που ενδιαφέρουν τους πολίτες;

Θα είχε ενδιαφέρον λοιπόν, με την σύνταξη των Προϋπολογισμών οι Δημοτικές Αρχές και τα Δημοτικά Συμβούλια, να δώσουν στους πολίτες εκλαϊκευμένα, τον Κοινωνικό Προϋπολογισμό με  την  αιτιολογική έκθεση και  τους μετρήσιμους στόχους που θα υλοποιήσουν την χρονιά που έρχεται, καθώς επίσης και την ικανοποίηση των στόχων της προηγούμενης χρονιάς για κάθε υπηρεσία που προσφέρεται στους πολίτες.

Για να συμβάλλω σε αυτήν την κατεύθυνση, παραθέτω μια σειρά από δείκτες, στους βασικούς τομείς στους οποίους οι Δήμοι δραστηριοποιούνται καθημερινά  και θα μπορούσαν να αποτελούν τον Κοινωνικό Προϋπολογισμό Δήμου. 

Α. ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑ

1.Κόστος ανά τόνο απορριμμάτων  που συλλέγονται

2.Κόστος αποκομιδής ανά νοικοκυριό

3.Αριθμός παραπόνων ανά 1000 κατοίκους

4.Ποσοστό των απορριμμάτων που ανακυκλώνονται

7.Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους- απόκλιση) σε έργα καθαριότητας

Β. ΥΔΡΕΥΣΗ

1. Συνολικό κόστος ανά δημότη-νοικοκυριό

2. Αριθμός κλήσεων λόγω βλαβών, ανά έτος

3. Αριθμός παραπόνων για την ποιότητα του νερού και την παρεχόμενη υπηρεσία ανά έτος

4. Μέσος χρόνος ανταπόκρισης σε κλήσεις για βλάβη του δικτύου ύδρευσης

5. Κόστος συντήρησης δικτύων ύδρευσης ανά 100 χιλιόμετρα

6.Μήκος δικτύων ύδρευσης από αμιαντοσωλήνες που αντικαταστάθηκαν – εναπομείναν δίκτυο αμιαντοσωλήνων

7. Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα ύδρευσης

Γ. ΑΠΟΧΕΤΕΥΣΗ - ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΛΥΜΑΤΩΝ

1.Συνολικό κόστος ανά δημότη-νοικοκυριό

2.Δαπάνη συντήρησης δικτύων αποχέτευσης ανά 100 χιλιόμετρα

3.Αριθμός κατοικιών που δεν καλύπτονται από δίκτυο αποχέτευσης-ποσοστό επί του συνόλου των κατοικιών

4.Αριθμός κατοικιών που δεν καλύπτονται από Βιολογικό Καθαρισμό- ποσοστό επί του συνόλου των κατοικιών

5.Επενδύσεις (προυπολογισθέντα–υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα αποχέτευσης

Δ. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ & ΠΕΖΟΔΡΟΜΙΩΝ

1.Αριθμός παραπόνων για την κατάσταση δρόμων και πεζοδρομίων

2. Μέσος χρόνος ανταπόκρισης-επισκευής σε αναφορά χαλασμένου οδοστρώματος / πεζοδρομίου (λακούβες)

3. Μήκος νέων πεζοδρομίων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από άτομα με ειδικές ανάγκες -Ποσοστό επί του συνόλου των πεζοδρομίων

5.Μήκος  ασφαλτόστρωσης συντήρησης οδών

6. Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα οδοποιίας

Ε. ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΟΔΩΝ

1. Αριθμός παραπόνων για την κατάσταση αγροτικών δρόμων

2. Μέσος χρόνος ανταπόκρισης-επισκευής σε αναφορά προβληματικής βατότητας αγροτικής  οδοποιίας

3. Μήκος  συντήρησης αγροτικών οδών

4. Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα αγροτικής οδοποιίας

ΣΤ. ΗΛΕΚΤΡΟΦΩΤΙΣΜΟΣ

1. Αριθμός κλήσεων λόγω βλαβών του δημοτικού φωτισμού, ανά έτος

2.Μέσος χρόνος ανταπόκρισης σε κλήσεις για βλάβη /καμένοι λαμπτήρες

4. Κόστος συντήρησης δικτύων δημ. Φωτισμού  ανά 100 χιλιόμετρα

5.Μήκος δικτύων φωτισμού που αντικαταστάθηκαν με LED – εναπομείναν δίκτυο με ενεργειοβόρους λαμπτήρες

6. Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα δημοτικού φωτισμού.

Ζ. ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

1. Αριθμός παιδιών που εξυπηρετούνται από βρεφονηπιακούς / παιδικούς σταθμούς

2.Αριθμός δομών κοινωνικών υπηρεσιών (ΚΑΠΗ, Παιδικοί σταθμοί, Βοήθεια στο σπίτι, Κοινωνικό παντοπωλείο, κλπ)

3.Αριθμός εξυπηρετούμενων πολιτών από τις κοινωνικές υπηρεσίες

4.Μέσο κόστος ανά ωφελούμενο πολίτη ανά κοινωνική υπηρεσία

5.Μέση «ηλικία» κτισμάτων όπου στεγάζονται βρεφονηπιακοί / παιδικοί σταθμοί

6. Επενδύσεις (προυπολογισθέντα –υλοποίηση έτους-απόκλιση) σε έργα κοινωνικών δομών-υπηρεσιών

Η. ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

1.Μέσος χρόνος ανταπόκρισης της υπηρεσίας σε αιτήματα των Δημοτών (Ληξιαρχείο κλπ)

2.Αριθμός παραπόνων-μη ικανοποιημένων πολιτών ανά έτος

3.Κόστος διοικητικών υπηρεσιών / συνολικό κόστος

4.Αριθμός μηχανογραφημένων υπηρεσιών / Σύνολο εγγράφων που προσφέρονται εξ αποστάσεως με Η/Υ

5.Επενδύσεις (προϋπολογισθέντα – υλοποίηση έτους - απόκλιση) σε έργα εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των διοικητικών υπηρεσιών

Με την σύνταξη του Κοινωνικού Προϋπολογισμού,  οι Δήμοι θα ανέβουν επίπεδο αποτελεσματικότητας στην καθημερινή τους λειτουργία, αναβαθμίζοντας το επίπεδο προγραμματισμού και οργάνωσης των υπηρεσιών τους, προς όφελος των δημοτών τους οποίους υπηρετούν και από τους οποίους επιλέγονται για να διοικήσουν τις υποθέσεις, αλλά κυρίως θα ανέβουν επίπεδο Κοινωνικής λογοδοσίας και Κοινωνικού Ελέγχου.

Παράλληλα για ενημέρωση των ενδιαφερόμενων, πρέπει να πούμε ότι πέρυσι έγινε για πρώτη φορά μια πανελλαδική έρευνα από ένα ανεξάρτητο Ινστιτούτο, το ΚΕΦίΜ «Μάρκος Δραγούμης», δίνοντας στη δημοσιότητα την πιλοτική  έρευνα με τίτλο «Πιλοτικός Δείκτης Αποτελεσματικότητας Δήμων 2019», λαμβάνοντας στοιχεία από το Υπουργείο Εσωτερικών-Οικονομικό Παρατηρητήριο, αλλά και τα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία των Δήμων στις Ιστοσελίδες τους. Η έρευνα αυτή ανέδειξε τον Δήμο Αλιάρτου-Θεσπιών, τον μοναδικό Δήμο από την Στερεά Ελλάδα,  στην πρώτη δεκάδα από πλευράς αποτελεσματικότητας, από όλους τους Δήμους της χώρας. Η έρευνα του ΚΕΦίΜ, κατά δήλωσή τους, θα υλοποιείται κάθε χρόνο. Οσοι θέλουν να διαβάσουν περισσότερα για την έρευνα αυτή, ας μπουν στο:    https://www.kefim.org/wp-content/uploads/2019/01/DHMOI_final_FAQ.pdf

*ο Λουκάς Καράντζαλης είναι Οικονομολόγος , με μεταπτυχιακό δίπλωμα  «Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής διακυβέρνησης»   και μεταπτυχιακές  εξειδικεύσεις  σε θέματα Τοπικής Ανάπτυξης, Αυτοδιοίκησης και Επιχειρηματικότητας.