Νέα ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική: δικαιότερη και φιλικότερη προς το περιβάλλον

Η νέα κοινή αγροτική πολιτική της ΕΕ πρέπει να καταστήσει υποχρεωτικά αλλά και ευέλικτα τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και να βοηθήσει τους αγρότες να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της αγοράς προκειμένου να διασφαλισθεί η παροχή τροφίμων υψηλής ποιότητας, αλλά και η καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος. Αυτή είναι η θέση του ΕΚ, όπως προέκυψε από την ψηφοφορία της Τετάρτης, ενόψει των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο.

Αυτή είναι η πρώτη φορά που το ΕΚ συναποφασίζει με το Συμβούλιο για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής κοινής αγροτικής πολιτικής.

"Σήμερα επιτύχαμε την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια των τροφίμων και τη βελτιωμένη προστασία του περιβάλλοντος, έτσι ώστε η νέα ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική να είναι σε θέση να προσφέρει ακόμη καλύτερα δημόσια αγαθά στους Ευρωπαίους πολίτες. Όμως πρέπει να γίνει επίσης λιγότερο γραφειοκρατική και δικαιότερη προς τους αγρότες. Αυτή θα είναι η θέση μας όταν θα διαπραγματευτούμε την τελική μορφή της με τα κράτη μέλη", δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής Γεωργίας του ΕΚ Paolo de Castro (Σοσιαλιστές, Ιταλία), μετά την ψηφοφορία.

Δικαιότερη και πιο διαφανής χρηματοδότηση για τους εργαζόμενους αγρότες

Οι διαφορές ανάμεσα στα κράτη μέλη αναφορικά με τα επίπεδα της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης που λαμβάνουν οι αγρότες θα πρέπει να μειωθούν πιο γρήγορα απ' ό,τι προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Κανένας αγρότης δε θα πρέπει να λαμβάνει λιγότερα χρήματα από το 65% του μέσου όρου της ΕΕ.

Το ΕΚ ψήφισε υπέρ της δημοσιοποίησης των ευεργετούμενων από ευρωπαϊκή αγροτική χρηματοδότηση και εισήγαγε μία λίστα ιδιοκτητών γης, όπως αεροδρόμια και αθλητικές εγκαταστάσεις, που θα μπορούσαν άμεσα να αποκλειστούν από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, εκτός αν αποδείξουν ότι η γεωργία συνεισφέρει σημαντικά στο εισόδημά τους. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να επεκτείνουν αυτή τη λίστα.

Περισσότερα χρήματα για νέους και μικρούς καλλιεργητές

Οι νέοι αγρότες θα πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον ενισχύσεις 25% για ένα ανώτατο όριο 100 εκταρίων και τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν περισσότερα χρήματα για να υποστηρίξουν τους μικροκαλλιεργητές.

Λιγότερα χρήματα για τους μεγάλους καλλιεργητές

Το Κοινοβούλιο στήριξε τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για περιορισμό των άμεσων ενισχύσεων προς οποιοδήποτε αγρόκτημα στις 300.000 ευρώ και για ουσιαστική μείωση των επιδοτήσεων σε όσους λαμβάνουν περισσότερα από 150.000 ευρώ. Ωστόσο αυτό δε θα ισχύσει για τους συνεταιρισμούς που διανέμουν τις ενισχύσεις στα μέλη τους.

Πιο ευέλικτα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος

Οι ευρωβουλευτές συμφωνούν πως η διάθεση του 30% των εθνικών κονδυλίων για τις άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να γίνεται υπό όρους και σε συμμόρφωση με δεσμευτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, τονίζουν, ωστόσο, πως αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ληφθούν σταδιακά και με πιο ευέλικτο τρόπο. Τα τρία βασικά μέτρα: η διαφοροποίηση των καλλιεργειών, η διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και λειμώνων και η δημιουργία "περιοχών εστιασμένων στην οικολογία" θα παραμείνουν αλλά με την ύπαρξη εξαιρέσεων, π.χ. να ανταποκρίνονται στο μέγεθος του αγροκτήματος. Αγροκτήματα, ωστόσο, με λιγότερα από 30 εκτάρια γης θα μπορούν να απαλλαγούν (για περισσότερες πληροφορίες δείτε το ενημερωτικό σημείωμα που παρατίθεται στα αγγλικά-σύνδεσμος κάτωθι).

Βοηθώντας τους αγρότες να αντιμετωπίσουν την κρίση

Προκειμένου να βοηθηθούν οι αγρότες να αντιμετωπίσουν τη ρευστότητα της αγοράς και να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους θέση επί των τιμών, θα πρέπει να δοθούν στις οργανώσεις τους νέα μέσα και να τους επιτραπεί να διαπραγματεύονται επί των συμβάσεων εισόδου και επί των συμφωνητικών παράδοσης, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές. Αυτοί οι κανόνες "δεν πρέπει να μεταφραστούν σε καρτέλ, αλλά ισχυρές οργανώσεις παραγωγών θα πρέπει να επιτρέψουν στους αγρότες να απελευθερωθούν από την οικονομική εξάρτηση και να τους εγγυηθούν ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής", δήλωσε ο εισηγητής του κανονισμού για την οργάνωση της Κοινής Αγοράς Michel Dantin (ΕΛΚ, Γαλλία).

"Η απόφαση αυτή αντανακλά τη θέληση των Ευρωπαίων πολιτών καθώς και το μέλλον της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής. Πρέπει να διασφαλίσουμε την τήρηση και προώθηση των αγροτικών οικονομιών, ενώ η ανταγωνιστικότητα και η προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι δύο έννοιες απόλυτα συμβατές. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος αξιοποίησης του δημόσιου χρήματος", δήλωσε ο Louis Capoulas Santos (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία), εισηγητής για τους κανονισμούς για τις άμεσες ενισχύσεις και την αγροτική ανάπτυξη.

Γάλα, ζάχαρη και κρασί

Προκειμένου να διασφαλιστεί πως η λήξη των ποσοστώσεων στο γάλα δε θα οδηγήσει σε μία σοβαρή κρίση στον τομέα του γάλακτος, οι ευρωβουλευτές προτείνουν να δοθεί βοήθεια για τουλάχιστον τρεις μήνες σε γαλακτοπαραγωγούς που εθελοντικά περιορίζουν την παραγωγή τους κατά 5%. Οι τροπολογίες που ζητούσαν την επέκταση των ποσοστώσεων του γάλακτος, οι οποίες πρόκειται να λήξουν το 2015, απορρίφθηκαν από την ολομέλεια του ΕΚ.

Αντίθετα, το Κοινοβούλιο έθεσε βέτο στα σχέδια να επιτραπεί η λήξη των ποσοστώσεων της ζάχαρης το 2015, ούτως ώστε να επιτραπεί στους παραγωγούς τεύτλων να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση του κλάδου το 2020. Τα δικαιώματα αμπελοκαλλιέργειας θα πρέπει επίσης να επεκταθούν μέχρι τουλάχιστον το 2030.

Λιγότερο γραφειοκρατικοί έλεγχοι εξόδων

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν την ανάγκη να μειωθεί η γραφειοκρατία και να διασφαλιστεί ότι οι ποινές για την παραβίαση των κανόνων θα είναι αναλογικές. "Πρέπει να περιορίσουμε το χρόνο που καταναλώνουν οι αγρότες σε γραφειοκρατικές εργασίες. Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν τώρα να δημιουργήσουν μία εφαρμογή για την παροχή ενισχύσεων που θα παρέμενε σε ισχύ για αρκετά χρόνια ώστε οι αγρότες να μην πρέπει να υποβάλλουν το αίτημά τους κάθε χρόνο, αλλά μόνο όταν υπάρχουν αλλαγές", δήλωσε ο Giovanni La Via (ΕΛΚ, Ιταλία). εισηγητής του κανονισμού για τις χρηματοδοτήσεις, τη διαχείριση και τον έλεγχο. 

Επόμενα βήματα

Η τελική μορφή της νέας ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής θα αποφασιστεί από το ΕΚ, τους υπουργούς γεωργίας της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια των τριμερών διαπραγματεύσεων που αναμένεται να ξεκινήσουν περί τα τέλη Μαρτίου/αρχές Απριλίου.