H Ανάσταση του Χριστού ως πρόκληση για τον σημερινό Ορθόδοξο νεοέλληνα

Του Αρχιμ. Αλεξίου Σαμαρτζή

            Με την Ανάστασή Του ο Χριστός όχι μόνο συνέτριψε την πλεκτάνη των σταυρωτών Του, ανέτρεψε την οδύνη και αισχύνη του Σταυρού, πού θέλησαν να του επιβάλουν, και τον μεταμόρφωσε σε πύλη θριάμβου και δόξας, αλλά κυρίως ανακαίνισε  τα σύμπαντα και έλαβε από τον Πατέρα «πᾶσα ἐξουσία ἐν οὐρανῷ καί ἐπί γῆς» (Ματθ. 18:19). Η Ανάστασή Του υπήρξε μια «διάβασις», ένα «πάσχα» σε μια άλλη μορφή ζωής, δυνάμεως, δόξας, που ακτινοβολεί στο σύμπαν, που φωτίζει τα πάντα με ελπίδα˙ γι̉ αυτό πανηγυρικά η Εκκλησία ψάλλει: «πεφώτισται τα σύμπαντα τῇ Ἀναστάσει Σου, Χριστέ».

            Στην Παλαιά Διαθήκη η λέξη Πάσχα σημαίνει διάβαση, πέρασμα, έξοδος και χρησιμοποιείται για να περιγράψει την έξοδο των ισραηλιτών από τη δουλεία της Αιγύπτου προς την ελευθερία. Έτσι και εμείς, αν θέλουμε να γιορτάσουμε αληθινά το Πάσχα, πρέπει να αφομοιώσουμε με την ψυχή μας το βαθύτερο νόημα και μήνυμα της εορτής και να επιχειρήσουμε συνειδητά μια έξοδο από τον χώρο του φόβου και της απελπισίας, στην περιοχή της ελπίδας.

            Ο τεχνολογικός κόσμος μας μοιάζει να έχει χάσει την υπερχρονική διάσταση της ελπίδας, έχει μεταβάλει τη μεταφυσική σε αφηρημένη θεωρητική ενασχόληση ή προσπαθεί να κατοχυρώσει διαλεκτικά τον υποχρεωτικό μηδενισμό της ανθρώπινης ύπαρξης.

Αγιογραφία από τον Καθεδρικό Ναό της Αναστάσεων στα Τίρανα.
έργο του Χρήστου Παπανικολάου  

            Στην ιστορική διαδρομή των είκοσι αιώνων του Χριστιανισμού, μάλλον οι περισσότεροι χριστιανοί, ακόμη περισσότερο σήμερα, παρέκαμψαν ή και απώθησαν την πρόκληση της Ανάστασης. Προτίμησαν και προτιμούν τις απλοϊκές πρακτικές εντολές που διευκολύνουν την εφήμερη βιοτή μας, ενώ τρέφουν και την εγωκεντρική ψυχολογική μας αυτάρκεια(Χ.Γιανναράς).

            Οι ευχές «Χριστός Ανέστη» και «Αληθώς Ανέστη» λέγονται από τους περισσότερους τυπικά και όχι ουσιαστικά. Απόδειξη αποτελεί το γεγονός ότι, μετά από το πρώτο Χριστός Ανέστη, οι περισσότεροι φεύγουν για να συμετάσχουν στο πασχάλιο γεύμα, μη μετέχοντας στο αληθινό και ουσιαστικό πασχάλιο γεύμα κατά την αναστάσιμη θεία λειτουργία.

            Έτσι, η χαρά της Αναστάσεως, για τους περισσότερους χριστιανούς, καταντάει μία συναισθηματική και λυρική ευφροσύνη.

            Μέσα σε αυτά τα πλαίσια της ζωής, η Εκκλησία έρχεται να προσφέρει την πασχάλια εμπειρία της, δηλαδή τη χαρά σαν καινούργια γνωστική δυνατότητα- γεύση και αίσθηση του αδιάστατου χρόνου της προσωπικής σχέσης, της αγαπητικής κοινωνίας.

            Η Μεγάλη Εβδομάδα φώτισε με ένα ιδιάζοντα τρόπο κάτι που είναι τόσο οικείο στην προσωπική μας ζωή: τις θλίψεις, τους κατατρεγμούς, τον πόνο, την αδικία και τα αδιέξοδα, με λίγα λόγια τον δικό μας σταυρό που πρέπει να άρουμε.

            Το νέο που έφερε ο Χριστός στον κόσμο είναι η μεταμόρφωση του σταυρού σε ανάσταση. Είναι η διάβαση από τα τέλματα του ψεύδους και της υποκρισίας στα υψίπεδα της αλήθειας. Είναι η διάβαση από τη μοναξιά μας στην εν Χριστώ κοινωνία.   

            Η Ανάσταση επενεργεί μια αλλαγή στην πεσμένη φύση, ανοίγει μια τεράστια δυνατότητα: τη δυνατότητα να εξαγιαστεί ακόμη και ο θάνατος. Γι αυτό ο θάνατος δεν αποτελεί πλέον ένα αδιέξοδο, αλλά μια πύλη προς τη Βασιλεία. Η ειρηνική βεβαιότητα των μαρτύρων, που δεν ένοιωθαν όχι μόνο το φόβο αλλά ούτε και το σωματικό πόνο, αποδεικνύει πως μια αποτελεσματική συνειδητοποίηση της ανάστασης είναι δυνατή στους Χριστιανούς.

            Με την ανάσταση θα μπορούσαμε να πούμε ότι η ζωή πηγάζει από το θάνατο.  Η  ανθρώπινη φύση θριαμβεύει πάνω στην αντι-φυσική κατάσταση. Για να χρησιμοποιήσουμε μια έκφραση του Αγίου Ειρηναίου, συνάζεται ολόκληρη από τον Χριστό, «ανακεφαλαιώνεται» από Αυτόν. Κάθε πίστη στο θρίαμβο της ζωής πάνω στο θάνατο, κάθε προαίσθημα της ανάστασης είναι ανεπιφύλακτη πίστη στον Χριστό.

Το ερώτημα που τίθεται σε όλους μας είναι αν τελικά θέλουμε να συμμετάσχουμε ουσιαστικά και εμπειρικά στο γεγονός της Αναστάσεως ή απλά να είμαστε απλοί θεατές μιας θεατρικής παράστασης;

            Ωστόσο, εφόσον συμμετέχουμε στην ανάσταση του Χριστού, μας έχει δοθεί η υπέροχη δύναμη να αντιμετωπίζουμε  κάθε πρόβλημα με θάρρος, αν και μπορεί να φαίνεται από την ανθρώπινη οπτική ότι δεν υπάρχει καμιά λύση. Ως Χριστιανοί θα πρέπει να ζούμε με την πίστη ότι, αν δεχθούμε να ταφούμε με τον Χριστό στον θάνατό Του, θα συμμετάσχουμε και στην ανάστασή Του, και όχι στο μέλλον, αλλά τώρα, στην παρούσα ζωή.

Καλή Ανάσταση !!!