Για να μην πούμε το νερό –νεράκι

 

·        Του Λουκά Αν. Καράντζαλη

 Προς εθνικοποίηση η μεγαλύτερη εταιρεία Ύδρευσης της Βρετανίας (ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 29/6/2023)  «Η μεγαλύτερη εταιρεία ύδρευσης της Βρετανίας, η Thames Water, που διαχειρίζεται το νερό του Τάμεση, υδροδοτεί 15 εκ. νοικοκυριά στο Λονδίνο και πέριξ, βρίσκεται σε συνομιλίες με τις ρυθμιστικές αρχές αναζητώντας λύση στο πρόβλημα υπερχρέωσής της. Ανάμεσα στα σενάρια που εξετάζονται συμπεριλαμβάνεται και το ενδεχόμενο εθνικοποίησης της εταιρείας, που είναι υπερχρεωμένη με 16,5 δισ. Δολ»

Κίνδυνος πτώχευσης για τις ΔΕΥΑ-δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης – αποχέτευσης στην Ελλάδα (ΤΑ ΝΕΑ 14/6/2023)   «Θα σκάσουν από τα χρέη δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης και αποχέτευσης» είπε στο Διοικητικό Συμβούλιο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, ο Δήμαρχος Αγρινίου Γιώργος Παπαναστασίου.  Πρόκειται για ένα θέμα το οποίο έχει επισημάνει πάρα πολλές φορές και ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ, Δημήτρης Παπαστεργίου στα αρμόδια Υπουργεία, αλλά ως φαίνεται ακόμη δεν έχουν δοθεί τα χρήματα που θα βοηθούσαν τις ΔΕΥΑ να αντιμετωπίσουν το υπέρογκο ενεργειακό κόστος που παρατηρήθηκε τους προηγούμενους μήνες.» 

Όπως βλέπουμε από τα παραπάνω δημοσιεύματα, και δεν είναι τα μόνα, οι ενεργειακές και οικονομικές κρίσεις καθώς και η κλιματική αλλαγή διαμορφώνουν συνθήκες κρίσης και στο νερό. Τίποτα δεν μας φαίνεται τόσο αυτονόητα διαθέσιμο όσο το νερό. Απαραίτητο για τη ζωή όσο και ο αέρας, έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε δεδομένη την παρουσία του. Και όμως στην πραγματικότητα για πάρα πολλούς ανθρώπους η πρόσβαση σε καθαρό νερό παραμένει μια δύσκολη πρόκληση, σε πολλές περιοχές του πλανήτη, εξαιτίας της φτώχειας και της έλλειψης υποδομών. Το πρόβλημα της πρόσβασης σε υγιεινό και φθηνό νερό θα επεκτείνεται συνεχώς ως πρόβλημα σε πολλές ακόμη περιοχές και  εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής.   

Οι ΔΕΥΑ-Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης στην Ελλάδα από το 1980 και μετά έχουν προσφέρει τεράστιο έργο και έχουν κατασκευάσει χιλιάδες χιλιόμετρα σύγχρονων δικτύων διανομής στα ελληνικά σπίτια, όπως επίσης έχουν προσφέρει τεράστιο έργο στην προστασία του περιβάλλοντος, του υδροφόρου ορίζοντα και των θαλασσών μας με την κατασκευή χιλιάδων χιλιομέτρων αποχέτευσης και Βιολογικών καθαρισμών. 

Χρειάζεται όμως ένα εθνικό σχέδιο στήριξης της δυνατότητας να μπορούν οι ΔΕΥΑ να συνεχίσουν να προσφέρουν στους πολίτες υγιεινό και φθηνό νερό, γιατί όπως δηλώνουν  ευθέως οι διοικούντες τους φορείς αυτούς, υπάρχει τεράστιος κίνδυνος χρεοκοπίας των φορέων διαχείρισης του νερού. 

Επειδή το ενεργειακό κόστος των αντλιοστασίων και των βιολογικών καθαρισμών είναι μια τεράστια δαπάνη, η οποία θα είναι μόνιμος βραχνάς για όλα τα επόμενα χρόνια για όλες τις ΔΕΥΑ, θα πρέπει να υπάρξει πλήρης χρηματοδοτική στήριξη των ΔΕΥΑ, για την ανάπτυξη ενεργειακών έργων εξοικονόμησης ενέργειας με σύγχρονα και λιγότερο ενεργειοβόρα αντλιοστάσια και παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (κυρίως φωτοβολταικά πάρκα) για την πλήρη κάλυψη των ενεργειακών καταναλώσεών τους.  

Δεν είναι μόνιμη λύση η επιχορήγηση των ΔΕΥΑ για κάλυψη του ενεργειακού κόστους, αλλά αναγκαία λύση για την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων που δημιούργησε η τελευταία ενεργειακή κρίση. Μόνιμη λύση είναι μόνο η ανάπτυξη των αναγκαίων ενεργειακών επενδύσεων σε υποδομές παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και πλήρη κάλυψη των αναγκαίων ενεργειακών καταναλώσεων, με την παράλληλη υλοποίηση όλων των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ύδατος. 

Όλα τα παραπάνω ισχύουν απόλυτα και για τους φορείς διαχείρισης του νερού για άρδευση (ΤΟΕΒ και ΓΟΕΒ κλπ), γιατί το νερό είναι η βασική πρώτη ύλη για την καλλιέργεια των χωραφιών και την παραγωγή ποιοτικών και οικονομικών αγροτικών προϊόντων. Η ανάπτυξη της γεωργικής παραγωγής και της διατροφικής ασφάλειας για τους τοπικούς πληθυσμούς και την εθνική οικονομία, περνάει μέσα και από την διασφάλιση υγιεινού και φθηνού αρδευτικού νερού.  Γιατί εάν το αρδευτικό νερό δεν είναι φθηνό και προσιτό στους γεωργούς, δεν θα είναι προσιτά σε όλους μας τα γεωργικά προϊόντα που έχουμε ανάγκη για την καθημερινή διατροφή μας.

 ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΡΑ για να μην ζήσουμε καταστάσεις ρήτρας αναπροσαρμογής και στο νερό, όπως ζήσαμε στην ηλεκτρική ενέργεια και θα ξαναζήσουμε ίσως πάλι στο άμεσο μέλλον.

 *Ο Λουκάς Καράντζαλης είναι Οικονομολόγος με μεταπτυχιακά στην Βιώσιμη ανάπτυξη και την περιβαλλοντική διακυβέρνηση και εμπειρία στην Τοπική, Περιφερειακή αυτοδιοίκηση και τοπική ανάπτυξη.