Το «Διάζωμα» ζωντανεύει τον πολιτισμό – Ο Ορχομενός τίμησε τον Σταύρο Μπένο

 

Υπάρχουν ορισμένες πρωτοβουλίες που δεν περιορίζονται στα όρια μιας εποχής. Αντίθετα, γίνονται φως και οδηγός για τις επόμενες γενιές. Μια τέτοια πρωτοβουλία είναι το «Διάζωμα», το σωματείο που εδώ και 17 χρόνια αναδεικνύει, προστατεύει και επαναφέρει στη ζωή τα αρχαία θέατρα και τα μνημεία του τόπου μας, εντάσσοντάς τα με όραμα και ευαισθησία στη σύγχρονη κοινωνία.

Στο τιμόνι του, ένας άνθρωπος που κατάφερε να μετατρέψει την αγάπη του για τον πολιτισμό σε συλλογικό κίνημα δημιουργίας: ο Σταύρος Μπένος, ιδρυτής και πρόεδρος του «Διαζώματος». Ένας αφοσιωμένος εμπνευστής σχέσεων, ιδεών και πράξεων, που αποδεικνύει με συνέπεια πως η διαχείριση του πολιτισμού δεν είναι διαχείριση χρημάτων, αλλά διαχείριση αξιών.

Η εμπειρία των «Μνημείων της Φύσης και του Πολιτισμού» που στηρίζει το «Διάζωμα» είναι πλέον ζωντανό κομμάτι της καθημερινότητας δεκάδων τοπικών κοινωνιών. Με οδηγό την αγάπη, τη συνεργασία και την επιστημονική γνώση, το σωματείο έχει δημιουργήσει μια νέα προσέγγιση στη διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς, βασισμένη στην τριπλή Αειφορία – περιβαλλοντική, κοινωνική και οικονομική.

Η Διαδρομή «Οιδίπους»: Πολιτισμός και Ανάπτυξη στη Στερεά Ελλάδα

Η 18η Γενική Συνέλευση του «Διαζώματος» (19–21 Σεπτεμβρίου 2025) υπήρξε μια τριήμερη γιορτή πολιτισμού και συμμετοχής, που πραγματοποιήθηκε στη Στερεά Ελλάδα, κατά μήκος της Πολιτιστικής-Περιβαλλοντικής Διαδρομής «Οιδίπους».
Η διαδρομή αυτή, απλωμένη σε πέντε περιφερειακές ενότητες, ενώνει 84 μνημεία και τοποθεσίες πολιτιστικού ενδιαφέροντος με 50 τοπικές επιχειρήσεις, χτίζοντας ένα πρότυπο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης.  Χαλκίδα, Σκύρος, Θήβα, Ορχομενός, Δελφοί, Θερμοπύλες, Καρπενήσι – επτά «πόλοι πολιτισμού» που συνδέονται σε έναν ενιαίο ιστό ζωής και δημιουργίας.

Η διευθύντρια του Οργανισμού, αρχαιολόγος Μαρία Σοφικίτου, τόνισε πως τα Ολιστικά Προγράμματα Πολιτιστικού Τουρισμού του «Διαζώματος» ανταποκρίνονται πλήρως στη φιλοσοφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εδαφική συνοχή και την αξιοποίηση του ευρωπαϊκού πνευματικού κεφαλαίου, μέσα από τις Ολοκληρωμένες Χωρικές Επενδύσεις (Ο.Χ.Ε.).

Η Ελλάδα, όπως σημείωσε, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα χώρας με εδαφικές ασυνέχειες — και ακριβώς σε αυτή τη γεωγραφική πρόκληση το «Διάζωμα» απαντά με συνέργειες και πολιτιστικές γέφυρες.

Ο Ορχομενός στο επίκεντρο – Τιμή στον άνθρωπο του πολιτισμού

Στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης, ο Δήμος Ορχομενού τίμησε έναν άνθρωπο που σημάδεψε την πορεία της περιοχής: τον Σταύρο Μπένο, ο οποίος ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης Ορχομενού σε μια συγκινητική τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Αναστηλωμένο Αρχαίο Θέατρο Ορχομενού.

Η εκδήλωση άνοιξε η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Βοιωτίας, Αλεξάνδρα Χαραμή, παρουσιάζοντας το Αρχαιολογικό Πάρκο Ορχομενού — έναν μοναδικό χώρο όπου συνυπάρχουν ο Θολωτός Τάφος του Μινύα, το Αρχαίο Θέατρο και ο ναός της Παναγίας της Σκριπούς.

Ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Ορχομενού, Λάμπρος Ρόδης, μίλησε με συγκίνηση για τον τιμώμενο:

«Σήμερα είναι μια ημέρα που μας γεμίζει βαθιά χαρά και υπερηφάνεια. Τιμούμε έναν συνεργάτη, έναν φίλο, που με το όραμά του και την αφοσίωσή του έχει αλλάξει τον πολιτιστικό χάρτη της πόλης μας. Ο κ. Μπένος μας έδωσε το ‘κλειδί’ για να ξεκλειδώσουμε τους θησαυρούς μας».

Στον χαιρετισμό του, ο Δήμαρχος Ορχομενού, Γιώργος Τζαβάρας, υπογράμμισε τη σημασία της τιμητικής αναγνώρισης:

«Η ανακήρυξη του κ. Σταύρου Μπένου αποτελεί δημόσια δήλωση ευγνωμοσύνης από τον Δήμο Ορχομενού προς έναν άνθρωπο που, με την αδιάκοπη δράση του, ενίσχυσε τον δεσμό της τοπικής κοινωνίας με την ιστορία και τον πολιτισμό της».

Η εκδήλωση πλαισιώθηκε από τη Χορωδία “Καλλιτεχνική Πορεία Ορχομενού”, ενώ η βραδιά ολοκληρώθηκε με τη συναυλία “Ακούμε τους νέους”, στο πλαίσιο του προγράμματος που δίνει φωνή στη νέα γενιά δημιουργών.

Η τιμή κορυφώθηκε με ένα φιλόξενο δείπνο στην πλατεία του Αγίου Σώστη (Σκριπού), προσφορά του «Διαζώματος», όπου μέλη και φίλοι του σωματείου αντάλλαξαν εμπειρίες, συγκίνηση και αισιοδοξία για τη συνέχεια.

Από το όραμα στην πράξη

Από το 2008 μέχρι σήμερα, το «Διάζωμα» έχει αποδείξει ότι ο πολιτισμός μπορεί να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης.

Σε 60 αρχαία θέατρα πραγματοποιούνται έργα αποκατάστασης και ανάδειξης, ενώ 13 από αυτά έχουν ήδη παραδοθεί στο κοινό — ανάμεσά τους της Αιγείρας, της Μεσσήνης, της Μαρώνειας, της Μήλου, της Καρθαίας στην Κέα και του Ρωμαϊκού Ωδείου του Δίου.

Παράλληλα, ο Οργανισμός προωθεί τα Ολιστικά Προγράμματα Πολιτιστικού Τουρισμού: τις Πολιτιστικές Διαδρομές, τα Πάρκα, το Πρόγραμμα «Πόλις», τις «Λεωφόρους Πολιτισμού», τη Θερμοκοιτίδα D Hub και το νέο Πρόγραμμα «Πέτρος Θέμελης», αφιερωμένο στον σπουδαίο αρχαιολόγο και συνοδοιπόρο του σωματείου.

Η συνέχεια του ονείρου

Η φετινή συνέλευση δεν ήταν απλώς ένας απολογισμός δράσης, αλλά μια ανανέωση του κοινού οράματος: να συνεχίσει το «Διάζωμα» να αναπνέει μέσα από τα μνημεία, να συνδέει το παρελθόν με το παρόν και να οδηγεί τον πολιτισμό στο μέλλον.

Ο Ορχομενός, με τα μνημεία του και τους ανθρώπους του, αποτελεί σήμερα ζωντανό παράδειγμα αυτού του οράματος. Και η ανακήρυξη του Σταύρου Μπένου ως επίτιμου δημότη σφράγισε όχι μόνο μια πορεία τιμής και προσφοράς, αλλά και μια υπόσχεση:
πως ο πολιτισμός, όταν ενώνεται με την κοινωνία, ξαναγίνεται ζωή.