Η αρετή του συνυπάρχειν

Του Δημήτρη Μπάκα*

Είναι η ικανότητα για συμμετοχή, ώστε να δημιουργηθούν εκείνες οι απόλυτα αναγκαίες συνθήκες, που όταν συντρέξουν  λαμβάνει χώρα η μεταστοιχείωση, μετουσίωση και μετάλλαξη όλων των μερών σε μια  σύνθεση με νέα χαρακτηριστικά. Τότε το όλον λαμβάνει μορφή με δικό του περιεχόμενο και δυνατότητες. Τότε το συνονθύλευμα μετατρέπεται σε ομάδα. Τότε υπάρχει και ουσιαστικά  το «είναι» της Κοινωνίας. Τότε μπορούμε να μιλάμε για ομάδα, οικογένεια, κοινωνία,  έθνος και Πατρίδα. Είναι τότε που έχουμε μπει στα πλαίσια της ηθικής συνύπαρξης. Τότε που νοιώθουμε τον άλλο, ως εαυτό. Τότε που στην αξιοπρέπεια του άλλου καθρεφτίζουμε τη δική μας αξιοπρέπεια και κάθε περιορισμός δικός μας είναι έκφανση και αποδέσμευση ελευθερίας εσωτερικής. Τότε που η αγάπη αναδύεται.

 Τότε που τα προβλήματα γίνονται πιο ευεπίλυτα.

Πότε όμως συμβαίνει αυτό για ένα σύνολο  ανθρώπων; Η ιαπωνική λέξη amae , θαρρώ, ότι μας δίνει την πιο ωραία διατύπωση. Είναι η μαγική, θα έλεγα στιγμή, κατά την οποία νοιώθουμε το υπέροχο συναίσθημα : ότι ανήκουμε σε ένα σύνολο, το οποίο μας θέλει αλλά και εμείς θέλουμε να ανήκουμε. Το ιδεόγραμμα της ιαπωνικής γλώσσας παρουσιάζει τη μητέρα να κρατάει στην αγκαλιά της το μωρό της! Είναι η κορυφαία εκείνη στιγμή, κατά την οποία το μωρό αισθάνεται τη μεγαλύτερη στοργή και ασφάλεια και η μητέρα κρατάει ό,τι πολυτιμότερο έχει στη ζωή.

   Όντως συμφωνούμε όλοι μας, ότι δεν υπάρχει ωραιότερο συναίσθημα από το να γυρίζεις σπίτι σου, που τόσο ο ίδιος θέλεις και να νοιώθεις την αγάπη όλης της οικογένειάς σου. Ή να πηγαίνεις  στο χώρο της εργασίας σου και να αισθάνεσαι, ότι και οι συνεργάτες σου σε περιμένουν με λαχτάρα να είσαι κοντά τους. Ή ακόμη και αν είστε μακριά τους θα επιθυμούσανε να σε έχουν δίπλα τους και ανάμεσά τους.

    Τον  αρχέτυπο αυτόν ανθρώπινο δεσμό μεταξύ των ανθρώπων οφείλουμε να καλλιεργήσουμε  σήμερα. Σήμερα που η ανθρωπότητα πήρε τόσο μεγάλη , σε όλη τη Γη , έκταση , η οποία ξεφεύγει από τα όρια της ατομικής  σύλληψης και ισχύος- δράσης. Μόνον μια   ευρύτερη συμμετοχική αλλά και αρμονική δράση μπορεί να φέρει θετικά αποτελέσματα.

 Ήδη βρισκόμαστε στο πεδίο της σημερινής έννοιας της ηθικής ,δηλαδή στο διαλογικό χαραχτήρα της δημοκρατικής, ποιοτικής, συνύπαρξης.  Ο διαλογικός τρόπος επικοινωνίας και επίλυση των διαφορών, που παρά τα όσα στοιχεία ανωριμότητας  συναντάμε καθημερινά, ειδικά στη χώρα μας ,  είναι ο μόνος ηθικός δρόμος πορείας μας. Κοντολογίς η άσκηση και αγωγή, όλων μας, για τη   δημιουργία κοινωνικής  συνείδησης, που να ενώνει με συμπληρωματικό τρόπο ανταγωνιστικούς όρους: συναίρεση/ σύγκρουση, ελευθερία-ισότητα-αδελφοσύνη ,δικαιώματα/ υποχρεώσεις, εθνική ενότητα/κοινωνικοί και ιδεολογικοί ανταγωνισμοί.

Η αναγέννηση της κοινωνίας προϋποθέτει αναγέννηση του ατόμου , ως νέα έννοια του πολίτη και μέλους της σύγχρονης κοινωνίας. Προϋπόθεση είναι όμως η ανάπτυξη της αλληλεγγύης και αυτή είναι συνυφασμένη με την εμπιστοσύνη και το αίσθημα ευθύνης δηλαδή με την ανάπτυξη μιας ανθρωπο-ηθικής.

Ορίστε πάλι μπροστά μας  η ολιστική παιδεία του ατόμου, ως απόλυτη ανάγκη.

                                                                                              

*Ο Δημήτριος Μπάκας είναι Αντιστρατηγός ε.α., ιδρυτής του Σωματείου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «ΚΙΒΩΤΟΣ ΟΛΙΣΤΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΝΟΠΛΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ» και Πρόεδρος του Συλλόγου των Λεβαδεών της Αθήνας «Ο Λάμπρος Κατσώνης». Το OCHOMENOS PRESS ξεκινά την δημοσίευση των άρθρων που μας εμπιστεύεται και ευχόμαστε όλοι να γινόμαστε ανά τακτά χρονιά διαστήματα … σοφότεροι από τον τεράστιο πνευματικό πλούτο του αρθρογράφου – συγγραφέα.