Η θέση της κας Α. Λινού
Η πλήρης απαγόρευση του καπνίσματος αποτελεί απολύτως αναγκαία τομή στη Δημόσια Υγεία. Αποτελεί υποχρέωση της πολιτείας για τη διασφάλιση της υγείας των πολιτών αντίστοιχη, ίσως και σημαντικότερη, από την οδική ασφάλεια, τη χρήση ζώνης και κράνους, τη διασφάλιση καθαρού νερού και απαλλαγμένης από ρύπους ατμόσφαιρας. Για την επιτυχία της απαγόρευσης είναι απαραίτητο να επιτευχθεί ευρεία συμφωνία μεταξύ εργοδοτών, εργαζομένων και της ηγεσίας του τόπου, ώστε να καταπολεμηθούν το κάπνισμα με τις συνέπειές του και όχι οι καπνιστές, η εξάρτηση από το κάπνισμα και όχι τα εξαρτημένα άτομα.
Η επιτυχία της προσπάθειας για τη διασφάλιση ενός καθαρού περιβάλλοντος για όλους τους εργαζομένους είναι σαφές ότι δεν θα οφείλεται στους μη-καπνιστές, αλλά κυρίως στους καπνιστές, οι οποίοι θα δείξουν τον απαιτούμενο σεβασμό στους συνανθρώπους τους και το νόμο. Η επιτυχία θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, εάν κάποιοι καπνιστές οδηγηθούν να κατανοήσουν τους προσωπικούς λόγους για τους οποίους θα ήταν καλό να διακόψουν το κάπνισμα. Στην προσπάθειά τους αυτή θα κληθούν να αναγνωρίσουν τα κίνητρα που θα τους ενθάρρυναν στην απόφασή τους καθώς και τη μέθοδο που θα τους διευκόλυνε, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ατομική προσπάθεια, όπως μέτρα αυτοαμοιβής, ή και υποστήριξη ειδικών ιατρείων με τη χρήση φαρμακευτικών ουσιών.
Οι συνέπειες του παθητικού καπνίσματος είναι ίδιες με εκείνες του ενεργητικού. Είναι γνωστές ήδη από τη δεκαετία του ’80 και περιλαμβάνουν καρκίνους όλων των τύπων, εγκεφαλικά, αναπνευστικά προβλήματα, εμφράγματα, ακόμη και αιφνίδιους θανάτους βρεφών, κ.λ.π.
Παράλληλα, στο παθητικό κάπνισμα εκτίθεται πολύ μεγάλος αριθμός εργαζομένων, και ιδιαίτερα εργαζόμενοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως έγκυες και νεαρά άτομα. Ένας καπνιστής εκτίθεται στον καπνό του τσιγάρου του για 1 - 4 ώρες, ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων και τον τρόπο που καπνίζει. Ωστόσο, ένας εργαζόμενος μπορεί να εκτίθεται σε ατμόσφαιρα με καπνό καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του, 8 ή και παραπάνω ώρες, και στη συνέχεια και στο χώρο διασκέδασης, όπως το μπαρ ή το εστιατόριο. Η συνολική, λοιπόν, έκθεσή του στον καπνό φτάνει σε πολύ υψηλά επίπεδα επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο την υγεία του παθητικού καπνιστή. Επιπλέον, ενδέχεται να προκύψει κίνδυνος εξάρτησης ακόμη και για τον μη καπνιστή, που αν και παθητικός, ίσως αργότερα αποκτήσει τη συνήθεια να καπνίζει.
Ειδικότερα για τους εργαζόμενους σε κέντρα διασκέδασης και χώρους εστίασης, μελέτες δείχνουν ότι έχουν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα, αλλά και άλλων καρκίνων, καθώς και πολλών αναπνευστικών προβλημάτων. Πρόσφατες έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι οι νεαρές κοπέλες που εργάζονται ως σερβιτόρες έχουν, εκτός των άλλων, πολύ αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακόμα και καρκίνου του μαστού.
Από την άλλη μεριά, εργαζόμενοι κυρίως σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες εκτός από τον καπνό του τσιγάρου, μπορεί να εκτίθενται και σε βιομηχανικούς ρύπους. Οι ρύποι αυτοί, που μπορεί να προκαλούν από μόνοι τους μερικά από τα νοσήματα που προκαλεί και το κάπνισμα, σε ορισμένες περιπτώσεις δρουν συνεργικά με αυτό. Κλασσικό τέτοιο παράδειγμα είναι ο αμίαντος. Ενώ για τους εργασιακούς αυτούς ρύπους υπάρχουν ανώτατα επιτρεπτά όρια και γίνονται έλεγχοι από το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία των εργαζομένων, δεν ισχύει κάτι παρόμοιο για τον καπνό του τσιγάρου.
Δεν είναι λοιπόν οξύμωρο να υπάρχει ανώτατο επιτρεπτό όριο για το θόρυβο και την υγρασία στο χώρο εργασίας, και να επιτρέπεται το κάπνισμα;
* Η κα Αθηνά Λινού είναι Αν. Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis. Είναι επίσης μέλος της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για το Κάπνισμα «Σπύρος Δοξιάδης – Γεώργιος Γεννηματάς» του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Η επιτυχία της προσπάθειας για τη διασφάλιση ενός καθαρού περιβάλλοντος για όλους τους εργαζομένους είναι σαφές ότι δεν θα οφείλεται στους μη-καπνιστές, αλλά κυρίως στους καπνιστές, οι οποίοι θα δείξουν τον απαιτούμενο σεβασμό στους συνανθρώπους τους και το νόμο. Η επιτυχία θα είναι ακόμη μεγαλύτερη, εάν κάποιοι καπνιστές οδηγηθούν να κατανοήσουν τους προσωπικούς λόγους για τους οποίους θα ήταν καλό να διακόψουν το κάπνισμα. Στην προσπάθειά τους αυτή θα κληθούν να αναγνωρίσουν τα κίνητρα που θα τους ενθάρρυναν στην απόφασή τους καθώς και τη μέθοδο που θα τους διευκόλυνε, η οποία μπορεί να περιλαμβάνει ατομική προσπάθεια, όπως μέτρα αυτοαμοιβής, ή και υποστήριξη ειδικών ιατρείων με τη χρήση φαρμακευτικών ουσιών.
Οι συνέπειες του παθητικού καπνίσματος είναι ίδιες με εκείνες του ενεργητικού. Είναι γνωστές ήδη από τη δεκαετία του ’80 και περιλαμβάνουν καρκίνους όλων των τύπων, εγκεφαλικά, αναπνευστικά προβλήματα, εμφράγματα, ακόμη και αιφνίδιους θανάτους βρεφών, κ.λ.π.
Παράλληλα, στο παθητικό κάπνισμα εκτίθεται πολύ μεγάλος αριθμός εργαζομένων, και ιδιαίτερα εργαζόμενοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, όπως έγκυες και νεαρά άτομα. Ένας καπνιστής εκτίθεται στον καπνό του τσιγάρου του για 1 - 4 ώρες, ανάλογα με τον αριθμό των τσιγάρων και τον τρόπο που καπνίζει. Ωστόσο, ένας εργαζόμενος μπορεί να εκτίθεται σε ατμόσφαιρα με καπνό καθ’ όλη τη διάρκεια του ωραρίου του, 8 ή και παραπάνω ώρες, και στη συνέχεια και στο χώρο διασκέδασης, όπως το μπαρ ή το εστιατόριο. Η συνολική, λοιπόν, έκθεσή του στον καπνό φτάνει σε πολύ υψηλά επίπεδα επιβαρύνοντας ακόμη περισσότερο την υγεία του παθητικού καπνιστή. Επιπλέον, ενδέχεται να προκύψει κίνδυνος εξάρτησης ακόμη και για τον μη καπνιστή, που αν και παθητικός, ίσως αργότερα αποκτήσει τη συνήθεια να καπνίζει.
Ειδικότερα για τους εργαζόμενους σε κέντρα διασκέδασης και χώρους εστίασης, μελέτες δείχνουν ότι έχουν ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του πνεύμονα, αλλά και άλλων καρκίνων, καθώς και πολλών αναπνευστικών προβλημάτων. Πρόσφατες έρευνες, μάλιστα, δείχνουν ότι οι νεαρές κοπέλες που εργάζονται ως σερβιτόρες έχουν, εκτός των άλλων, πολύ αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης ακόμα και καρκίνου του μαστού.
Από την άλλη μεριά, εργαζόμενοι κυρίως σε βιομηχανίες και βιοτεχνίες εκτός από τον καπνό του τσιγάρου, μπορεί να εκτίθενται και σε βιομηχανικούς ρύπους. Οι ρύποι αυτοί, που μπορεί να προκαλούν από μόνοι τους μερικά από τα νοσήματα που προκαλεί και το κάπνισμα, σε ορισμένες περιπτώσεις δρουν συνεργικά με αυτό. Κλασσικό τέτοιο παράδειγμα είναι ο αμίαντος. Ενώ για τους εργασιακούς αυτούς ρύπους υπάρχουν ανώτατα επιτρεπτά όρια και γίνονται έλεγχοι από το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας, ώστε να διασφαλίζεται η υγεία των εργαζομένων, δεν ισχύει κάτι παρόμοιο για τον καπνό του τσιγάρου.
Δεν είναι λοιπόν οξύμωρο να υπάρχει ανώτατο επιτρεπτό όριο για το θόρυβο και την υγρασία στο χώρο εργασίας, και να επιτρέπεται το κάπνισμα;
* Η κα Αθηνά Λινού είναι Αν. Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και Πρόεδρος του Ινστιτούτου Προληπτικής Περιβαλλοντικής και Εργασιακής Ιατρικής, Prolepsis. Είναι επίσης μέλος της Εθνικής Συντονιστικής Επιτροπής για το Κάπνισμα «Σπύρος Δοξιάδης – Γεώργιος Γεννηματάς» του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου