Ο Προκρούστης της Δημόσιας Εκπαίδευσης

Άρθρο των Χρήστου Δαμιανίδη  

  &   Σπύρου Βαζούρα

Σε μια δημόσια παρέμβασή μας τον περασμένο Φεβρουάριο (εφημερίδα ΝΕΑ ΤΗΣ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, 23/2/2016, σελ.4, “Διάλογος για την Παιδεία και δέκα ερωτήματα”) είχαμε τότε μεταξύ άλλων επισημάνει ότι: «Ο διάλογος για την Παιδεία είναι ασύμβατος με λαγούς τύπου ομάδας REN ή αιφνιδιασμούς και προαποφασισμένες επιλογές». Είχαμε υπογραμμίσει το ερώτημα: «πόσο εφικτή και αποτελεσματική μπορεί να είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων της δημόσιας εκπαίδευσης όταν δεν συνοδεύεται από ανάλυση των οικονομικών όρων για την ποιοτική διαχείρισή τους;»

Το Υπουργείο Παιδείας προσπάθησε μέσα από τις διαδικασίες του εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την Παιδεία να διαμορφώσει και να διασφαλίσει συνθήκες συναίνεσης για την εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής του. Είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου ώστε οι νέοι κυβερνώντες να περάσουν από τον «παλαιό» απλουστευτικό, αντιπολιτευτικό και καταγγελτικό λόγο τους στην υποχρέωση υλοποίησης μιας συγκεκριμένης πολιτικής.

Έτσι, την ώρα της πράξης και της αλήθειας, από την μια πλευρά διαπιστώθηκε ο υποκριτικός χαρακτήρας του κοινωνικού και εθνικού διαλόγου για την Παιδεία και από την άλλη πλευρά εμφανίστηκε το έλλειμμα προγραμματικού λόγου, το “φάντασμα της ευθύνης” και η αδυναμία ενός εκπαιδευτικού σχεδιασμού που να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις του Δημόσιου Σχολείου.

Την ίδια στιγμή που η εκπαιδευτική κοινότητα έδειξε και έδωσε μια αρχική διακριτική ανοχή στο κυβερνητικό εγχείρημα του διαλόγου, το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε σε μονομερείς ενέργειες υλοποίησης προ-αποφασισμένων επιλογών του και σε αιφνιδιαστικές νομοθετικές ρυθμίσεις. Αυτό οδήγησε στην απομάκρυνση των εκπαιδευτικών ομοσπονδιών (ΟΛΜΕ-ΔΟΕ) από κάθε συμμετοχή στο δημόσιο διάλογο που πλέον είχε καταστεί υποκριτικός, προσχηματικός και αναξιόπιστος.

Πάνω στην προγραμματική αδυναμία του Υπουργείου Παιδείας να παρουσιάσει ένα εναλλακτικό και υλοποιήσιμο σχέδιο για το Δημόσιο Σχολείο που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες της λαϊκής οικογένειας οικοδομήθηκε μια αποτυχημένη απόπειρα επικοινωνιακής ανάδειξης θεμάτων ιδεολογικού χαρακτήρα και προσανατολισμού π.χ. προσευχή, αντικληρικαλισμός, παρελάσεις, συμβόλαια τιμής.

Η ώρα της αποκάλυψης της κυβερνητικής «αυταπάτης» και στο χώρο της Παιδείας δεν άργησε να έρθει με το «νέο σχολείο» των περιορισμών του τρίτου μνημονίου και της πρώτης αξιολόγησης: κατάργηση δημοτικών σχολειών ΕΑΕΠ και καθιέρωση ενιαίου τύπου δημοτικού σχολείου με μείωση διδακτικών ωρών και περιορισμούς στην αντισταθμιστική αγωγή,  ιδιότυποι φραγμοί για την εγγραφή στα ολοήμερα δημοτικά σχολεία και τα νηπιαγωγεία,  μείωση διδακτικού προγράμματος στα Γυμνάσια κ.α.

Οι επιπτώσεις των κυβερνητικών επιλογών έχουν ήδη δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στην εργασιακή και υπηρεσιακή ζωή των εκπαιδευτικών. Φέτος, πρώτη φορά αριστερά, πραγματοποιήθηκε το χαμηλότερο ποσοστό μεταθέσεων εκπαιδευτικών διαχρονικά (!!), 8.58% στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση (από 4056 αιτήσεις μετάθεσης ικανοποιήθηκαν μόνο 356) και 5.77% στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (από 6997 αιτήσεις μετάθεσης ικανοποιήθηκαν μόνο 404).

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Υπουργείο Παιδείας για τις φετινές μεταθέσεις των εκπαιδευτικών αγνόησε τόσο τα στοιχεία του ηλεκτρονικού συστήματος καταγραφής του ίδιου του Υπουργείου Παιδείας όσο και τις προτάσεις των αρμόδιων υπηρεσιακών συμβουλίων (ΠΥΣΔΕ/ΠΥΣΠΕ), ενώ  αποδέχτηκε τις περιοριστικές εκτιμήσεις των διορισμένων Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαίδευσης. Ενδεικτικά, στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση τα 2758 οργανικά κενά δασκάλων (ΠΥΣΠΕ) μετατράπηκαν σε 980, δηλαδή 1778 κενά αφαιρέθηκαν από τη διαδικασία των μεταθέσεων.

Κατά συνέπεια χιλιάδες εκπαιδευτικοί τη νέα σχολική χρονιά θα βρεθούν μακριά από τις οικογένειες και στις εστίες τους, ενώ άλλοι χιλιάδες αναπληρωτές εκπαιδευτικοί θα βρεθούν εκτός εργασίας λόγω της περιοριστικής κυβερνητικής πολιτικής στην εκπαίδευση. Οι αρνητικές συνέπειές της θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στο παιδαγωγικό και μαθησιακό περιβάλλον του «νέου σχολείου».

Ο Προκρούστης λειτουργεί ήδη στη Δημόσια Εκπαίδευση ως συνέπεια των μνημονιακών δεσμεύσεων και της προγραμματικής ανεπάρκειας της κυβέρνησης. Εφαρμόζεται στα μαθήματα, τις ώρες διδασκαλίας, το πρόγραμμα σπουδών, την πρόσβαση στην αντισταθμιστική αγωγή, τις ζωές μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών. Το «νέο σχολείο», χωρίς παιδαγωγικό και μορφωτικό όραμα, αποτελεί αποκλειστική ιδιοκτησία του.

^* Ο κ. Χρήστος Δαμιανίδης είναι Προέδρος Δ.Σ.  ΕΛΜΕ  Βοιωτίας και αιρετός ΠΥΣΔΕ Βοιωτίας και ο κ. Χρήστος Βαζούρας είναι  μέλος Δ.Σ.  Συλλόγου Εκπ/κών ΠΕ Λιβαδειάς.