«ΤΟ ΒΑΡΤΟ»: Αναβίωση υπαίθριου Πρωτοχρονιάτικου παιγνιδιού στο Δίστομο

Aπο τις μικρούλες Αστερία και Κυριακή Λιάσκου ( 4,5 και 6 ετών αντίστοιχα) ,μέχρι τον 88χρονο Γιάννη Σφουντούρη δεκάδες Διστομίτες, άνδρες και γυναίκες, πήραν μέρος στην αναβίωση ενός Πρωτοχρονιάτικου εθίμου- παιγνιδιού, που στην ρουμελιώτικη προφορά ακούγεται «Το Βαρτό», δηλαδή κάτι που το βαράς, το χτυπάς, κάπου. Και αυτό είναι το χτύπημα ενος κέρματος σε λειο τείχο, ώστε με το κατάλληλο - με τέχνη και εμπειρία- γκελ να πέσει όσο πιο κοντά γίνεται στα κέρματα των αντιπάλων που είναι στο έδαφος! Όποιος φτάσει μια πιθαμή κοντά στον κέρμα κάποιου άλλου κερδίζει το αντίτιμο - παλιά ήταν μια δεκάρα, μια δραχμή κοκ- πολλές φορές παιζόταν και για την απλή νίκη, χωρίς χρήματα. Σε περίπτωση που ο παίκτης καταφέρει να κατευθύνει το νόμισμά του πάνω σέ κέρμα άλλου ( ''φιλί'') τότε το κέρδος είναι...διπλό!

Η πρωτοβουλία για την αναβίωση του παιγνιδιού ήταν της «Πολιτιστικής Εταιρείας Το Μαρτυρικό Διστομο και οι 218 Σφαγιασθέντες».

Ο υπεύθυνος από τον πολιτιστικό αυτόν φορέα, κ. Αρ. Τζιτζώκος θεωρεί ότι η αναβίωση τέτοιων παιγνιδιών και εθίμων πρέπει να συστηματοποιηθεί και να επεκταθεί και σε άλλες δράσεις. «Με αυτό το παιγνίδι - που την περίοδο των εορτών κορυφωνόταν- έχουν συνδέσει τις αναμνήσεις τους πάρα πολλές γενιές» λέει. Στο κάλεσμά της Πολιτιστικής εταιρείας ορίστηκε ως τόπος συνάντησης «τα αγκωνάρια» του Αι Νικόλα στην Πάνω Πλατεία, το μεσημεράκι της παραμονής Πρωτοχρονιάς. Επιστρατεύτηκαν παλιά κέρματα που «κάθονταν» πιο καλά στο έδαφος. Το πιο παλιό ήταν ένας «Οθωνας» του 1851 που κέρδισε τις εντυπώσεις. Ενδιαφέρον είχε ότι ενώ ξεκίνησαν λίγοι, γρήγορα μαζεύτηκαν αρκετοί, όλων - σχεδόν - των ηλικιών, άνδρες και γυναίκες καθώς και επισκέπτες του Διστόμου. Πήραν μέρος από απλοί παίκτες , ως τους «πρωταθλητές» προ 40,50, 60 ακόμα και 70 χρόνια...Οι νέοι, είναι αλήθεια, δεν έδωσαν το παρόν τους όσο θα έπρεπε, ίσως να έφταιγε η ώρα.. Πάντως σε αυτούς αφιερώνεται αυτό το «ρεπορτάζ» με την ευχή του χρόνου να είναι περισσότεροι - όλοι , θα λέγαμε- για να έχει και νόημα η αναβίωση... Οι μικρόύλες Αστερία και Κυριακή. πήραν τα πρώτα «μαθήματα» βαρτού από τη γιαγιά τους ...

Του χρόνου και αυτές και όλες οι γυναίκες - παίκτριες ή θεατές- υποσχέθηκαν να φέρουν και τα απαραίτητα μεζεδάκια και γλυκά.. Χρόνια Πολλά!

Oμάδα πρωτοβουλίας και υποστήριξης

Πηγή http://www.distomo.blogspot.com/2011/12/blog-post_2558.html