Αριστερός νεοφιλελευθερισμός;

Του Δημοσθένη Δαββέτα*

Η τοποθέτηση του Manuel Valls, του Σαρκοζί της αριστεράς, ως πρωθυπουργού της Γαλλίας σηματοδοτεί μια εντυπωσιακή στροφή των όσων είχε υποσχεθεί ο Ολάντ και η παρέα του προεκλογικά στην υπηρεσία των αριστερόστροφων ιδεών τους. Ούτε νεες θέσεις εργασίας δημιουργήθηκαν, ούτε εμποδίστηκαν οι βίαιες απολύσεις με την ανεργία συνεχώς να αυξάνεται. Ο αριστερός λόγος δεν εναρμονίστηκε με την παγκοσμιοποίηση, τις αγορές, τα χρηματοπιστωτικά κέντρα και ό, τι άλλο «κακό» του καπιταλισμού. Κι αυτό γιατί θέλοντας να ανέβει στην εξουσία ο Ολάντ χρησιμοποίησε την κενσιανή λογική του «θα δώσω, θα δώσω» για κατανάλωση. Κάτι τέτοιο όμως στη σημερινή παγκόσμια λογική δεν μπορεί να γίνει δίχως μεταρρυθμίσεις, καινοτομία, δημοσιονομική σταθερότητα, ευέλικτο δημόσιο και ιδιωτική επιχειρηματικότητα. Έτσι ο Ολάντ είπε ψέματα. Και ο γαλλικός λαός στις πρόσφατες εκλογές τον μαύρισε. Η λογική του υποσχέσου τα όλα δεν απέδωσε. Κι έτσι μετά την ήττα επιστρατεύτηκε ο Μανιουέλ Βάλλς για σωσίβιο. Αυτή η επιλογή συμβολίζει ταυτόχρονα και την εγκατάλειψη της «αριστερόστροφής» λογικής. Κι ακόμη συμβολίζει τη φιλική στροφή προς τον μισητό εχθρό: την καπιταλιστική λογική των αγορών. Η ανάγκη αλλαγής οικονομικής πολιτικής ήταν τέτοια που ο Γάλλος Πρόεδρος δεν είχε χρόνο να σκεφτεί ούτε κάτι σαν τρίτο δρόμο όπως πρότεινε στο παρελθόν ο Τόνυ Μπλέρ στη Μεγάλη Βρετανία ή ο Έντουαρντ Μπέρνσταϊν στη Γερμανία. Οι αγορές δεν αστειεύονται. Έτσι η ήττα των «αριστερόστροφων» ιδεών ήταν αναπόφευκτη. Ήδη από το 1920 ο Λέον Μπλουμ είχε αποκηρύξει τον λενινισμό, τη βίαιη επαναστατική πλευρά του κομμουνισμού και είχε δώσει έμφαση σε μια πιο light αριστερά. Εκτός από τη δικτατορία του προλεταριάτου ο Μπλουμ πίστευε πως μακροπρόθεσμα θα νικιόταν και η οικονομία της αγοράς. Πέρασε από τότε περίπου ένας αιώνας, το Σοβιετικό μοντέλο κατέρρευσε και η ελεύθερη αγορά ισχυροποιήθηκε ακόμη περισσότερο. Η σημερινή ηττημένη ευρωαριστερή λογική, κάτι σαν τη βουδιστική αποξένωση από την πραγματικότητα, δείχνει ότι σε θέματα ισότητας, κοινωνίας και δικαιοσύνης υπάρχει ιδεολογική στροφή. Στο πλαίσιο αυτό είναι καιρός ο ΣΥΡΙΖΑ να καταλάβει ποια είναι η νέα πραγματικότητα. Αλλά πάνω από όλα να καταλάβουν οι Έλληνες ότι αυτή η παλαιό-επαναστατική φρασεολογία κρύβει μέσα της τη νομοτέλεια μιας νεοφιλελεύθερης στροφής, ενός αριστερού νεοφιλελευθερισμού.

*Ο Δ. Δαββέτας είναι Σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε θέματα Πολιτισμού  και Υποψήφιος Ευρωβουλευτής