Επιμορφωτικές συναντήσεις και δειγματικές διδασκαλίες από τους εκπαιδευτικούς της 2ης Περιφέρειας Βοιωτίας

   Με μεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε ο κύκλος επιμορφωτικών συναντήσεων και δειγματικών διδασκαλιών για τους εκπαιδευτικούς της 2^ης Περιφέρειας   Βοιωτίας τον οποίο διοργάνωσε η Σχολική Σύμβουλος της αντίστοιχης περιφέρειας Σκόνδρα Ασημίνα σε συνεργασία με την Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων Π.Ε. Βοιωτίας. Το θέμα των συναντήσεων  ήταν :  «Διδακτικές προσεγγίσεις και ομαδικότητα στη σχολική τάξη». Οι εκπαιδευτικοί συμμετείχαν κατά τάξεις και οι συναντήσεις πραγματοποιήθηκαν στο 4^ο και στο 7^ο Δ.Σ. Λιβαδειάς Δειγματικές διδασκαλίες πραγματοποίησαν:

1.Καναβάρη Ευσταθία: Α΄ Τάξη (7^ο Δ. Σ. Λιβαδειάς)

Γλώσσα-Παραγωγή γραπτού λόγου

2.Πατακιά Γεωργία- Πρόκου Μαρία: Β΄ Τάξη (4^ο Δ.Σ. Λιβαδειάς)

Γλώσσα: Συνεργατικό Μοντέλο Διδασκαλίας (Cooperative Teaching Model)

3.Ρήγα Κατερίνα :Γ΄ Τάξη (7^ο Δ.Σ. Λιβαδειάς)

Γλώσσα: Τα πλεονεκτήματα της παράλληλης σκέψης στην επιχειρηματολογία. Μια προσπάθεια εφαρμογής της αυτενέργειας και της συνεργατικής αντίληψης στη σχολική τάξη

4.Κόκκινος Σπύρος: Δ΄ Τάξη (4^ο Δ. Σ. Λιβαδειάς)

Μαθηματικά: Εργαλείο (Διαδραστικός Πίνακας)

5.Δαφτσής Μανώλης-Τεγούλη Αγαθή: Ε΄ Τάξη (4^ο Δ.Σ. Λιβαδειάς)

Γεωραφία: Εργαλείο (Διαδραστικός Πίνακας)

Συνεργατικό Μοντέλο Διδασκαλίας (Cooperative Teaching Model)

6.Δερμάνη Ευαγγελία: ΣΤ΄ Τάξη (7^ο Δ.Σ. Λιβαδειάς)

Γλώσσα: Βιωματική, ομαδοσυνεργατική και πολυαισθητηριακή ανακάλυψη της γνώσης

Τις δειγματικές διδασκαλίες διαδέχονταν εργαστήρια με σκοπό να αναδειχθούν διδακτικές προτάσεις προσανατολισμένες στην ενίσχυση της ομαδικότητας στη σχολική τάξη.

Αναντίρρητα στη σύγχρονη καθημερινότητα και εν μέσω μιας συστημικής κρίσης, οι κοινωνικές δεξιότητες υποτάσσονται συχνά στις ανάγκες του ανταγωνισμού και τα συναισθήματα υποτάσσονται σε διάφορα συμφέροντα και σκοπιμότητες. Οι ανήλικοι,  διδάσκονται δυστυχώς μέσα από τις πράξεις των ενηλίκων, ότι ο κυνισμός και ο άκρατος ανταγωνισμός είναι ο καλύτερος τρόπος επιβίωσης, ότι η υποτίμηση και η βίαιη συμπεριφορά αποτελούν τα μοναδικά μέσα επικράτησης. Τα σύγχρονα παιδιά, χωρίς σαφή κοινωνική και ατομική ταυτότητα, έωλα σε έναν κόσμο που συνεχώς μεταμορφώνεται,  χωρίς σταθερές αξιακές αναφορές, ταμπουρωμένα πίσω από τα «προσωπεία» της κοινωνικής δικτύωσης, εξασκημένα στα προσωποκεντρικά, μοναχικά διαδικτυακά ταξίδια και στην «ψηφιακή αναμετάδοση», στερούνται  την προσωπική επαφή και την αληθινή επικοινωνία. Κουρασμένα και αβοήθητα, εξαπατημένα από τους ναρκισσιστικούς καθρέφτες και την κουλτούρα του «φαίνεσθαι», ακολουθούν μοναχικές ατραπούς και εξασκούνται στο ρόλο του θεατή χωρίς διάθεση προβληματισμού, δράσης και παρέμβασης. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια  το Σύγχρονο Σχολείο οφείλει να βρει τρόπους ενίσχυσης της ευαισθησίας, της ενσυναίσθησης, της παρρησίας, της αυτογνωσίας. Οφείλει να αντιτάξει στον πολιτισμό της βίας τον πολιτισμό του διαλόγου και να δράσει ενάντια στον κατακερματισμό της κοινότητας αντιτείνοντας το υπόδειγμα της κοινής δράσης και αντίληψης. Ως «Σχολείο της Εμπειρίας» καλείται να προωθήσει  την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και της κοινωνικής ευθύνης μέσα από τις βιωματικές δράσεις και την εξάσκηση σε συμμετοχικές διαδικασίες. Τα εργαστήρια που περιγράφονται παρακάτω προσπάθησαν να υποστηρίξουν το συγκεκριμένο είδος σχολείου αξιοποιώντας τις ομαδικές δραστηριότητες και διδάσκοντας την εναρμόνιση των αντιθέσεων και των διαφορών μέσα από την ετερότητα και την πολλαπλότητα.

Με δεδομένο ότι το Θέατρο στο σχολικό περιβάλλον έρχεται να προσφέρει γνώση και εμπειρίες, να προκαλέσει συναισθήματα, να δημιουργήσει σχέσεις που αναθεωρούν πολλά δεδομένα της Εκπαίδευσης και να ανοίξει νέες προοπτικές, τόσο για τους μαθητές όσο και για τους διδάσκοντες, διοργανώθηκαν στις 16/2/2016 και στις 23/2/2016 δύο βιωματικά σεμινάρια με εισηγήτρια  την Αφροδίτη Ανδρέου (Νηπιαγωγό, υποψήφια Διδάκτορα ΠΤΔΕ, Ε.Κ.Π.Α.) με θέμα τη δημιουργική σύζευξη λογοτεχνίας- θεάτρου και σκοπό την καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης των μαθητών και την ενίσχυση της ομαδικότητας στη σχολική τάξη. Συγκεκριμένα, τα εργαστήρια περιελάμβαναν την  αφήγηση και την προσέγγιση  μιας ιστορίας μέσα από θεατρικές τεχνικές.  Οι θεατρικές τεχνικές έδωσαν τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες να δημιουργήσουν και να εμβαθύνουν στο δραματικό περιβάλλον, διεισδύοντας στο χώρο και το χρόνο, εξελίσσοντας τις σκηνές, διερευνώντας τη συμπεριφορά των ρόλων, τις σκέψεις και τις σχέσεις των χαρακτήρων, τις δραματικές καταστάσεις. Επίσης οι εκπαιδευτικοί αξιολόγησαν τη δράση των προσώπων εμβαθύνοντας και επεκτείνοντας τη γνώση τους για την ιστορία, ανέπτυξαν αυτοσχέδιες δράσεις για την οικοδόμηση του δραματικού περιβάλλοντος και πρότειναν ευφάνταστες λύσεις για τη χρήση κωδίκων όπως η σκηνογραφία, η μουσική, ο φωτισμός κ.λπ. Κατανόησαν έτσι την εσωτερική διάρθρωση σχέσεων και καταστάσεων, ανέπτυξαν ικανότητες για έκφραση, διερεύνηση, στοχαστική απεικόνιση, αυτοσχεδιασμό και συμβολική αναπαράσταση. Όλοι μαζί αλλά και χωρισμένοι σε ομάδες εργάστηκαν δημιουργικά σε συγκεκριμένο υλικό που τους δόθηκε, αξιοποίησαν τις αφομοιωτικές και αναπλαστικές τους ικανότητες και προχώρησαν σε δημιουργικές προτάσεις σύνδεσης και παρουσίασης του υλικού που τους προτάθηκε.Τέλος το εργαστήριο ολοκληρώθηκε με παρατηρήσεις και επισημάνσεις  όλων των ομάδων αναφορικά με το μέγεθος και την ποιότητα ανταπόκρισης και αλληλεπίδρασης των μελών ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκε ανάδειξη και συζήτηση των κατά περίπτωση μεταξύ τους διαφοροποιήσεων.

Στις 29/2/2016 και στις 7/3/2016, στο 7ο και στο  4ο Δημoτικό σχολείο Λιβαδειάς αντίστοιχα, ο εισηγητής Γιάννης Κοιλής (δάσκαλος στη Γερμανική Σχολή Αθηνών και κοινωνιολόγος) με βασικό άξονα το δυναμικό δίπολο ατομικότητα-κοινωνικότητα οργάνωσε βιωματικό εργαστήριο με θέμα την εμπέδωση της ομαδικότητας στη Γ΄ και στη Δ' τάξη.  Η προσέγγιση του θέματος  στηρίχθηκε σε συγκεκριμένες διδακτικές προτάσεις προσανατολισμένες στην καλλιέργεια της αυτοπεποίθησης, της ενσυναίσθησης, της αλληλεγγύης, της αυτογνωσίας καθώς και της συναισθηματικής, σωματικής και διανοητικής συμμετοχής του μαθητή μέσα από διάφορες μεθόδους και τεχνικές (θεατρικό παιχνίδι, τεχνική φόρουμ, δραματοποίηση, φυλλάδια εργασίας, δημόσια παρουσίαση). Στη συζήτηση που ακολούθησε με τους συμμετέχοντες εκπαιδευτικούς εξετάστηκε η ανάγκη εισαγωγής στοχευμένων διδακτικών προγραμμάτων με θεματικές που πηγάζουν από την καθημερινότητα των ίδιων των μαθητών, σχετίζονται με τις ατομικές και κοινωνικές τους  ανάγκες, με τα ενδιαφέροντα και   τα αξιακά τους  πρότυπα, με τη διαχείριση και την επίλυση  καθημερινών προβλημάτων και γενικότερα με τον τρόπο που οι ίδιοι αντιλαμβάνονται τους διάφορους ρόλους εντός και εκτός σχολικού περιβάλλοντος. Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο προφιλ του εκπαιδευτικού που καλείται να υλοποιήσει τέτοιου είδους «Μαθήματα Ζωής».

Στις 17/3/ 2016 στο 4ο Δημοτικό σχολείο Λιβαδειάς πραγματοποιήθηκε βιωματικό εργαστήριο με θέμα " Η Στάση του Νίκα" με  εισηγήτριες τις Λάουρα Ασημακοπούλου ( ηθοποιός, θεατρολόγος, εκπαιδευτικός θεάτρου) και Χριστίνα Χρονόπουλου ( φιλόλογος ,θεατρολόγος ). Η προσέγγιση του θέματος που αποτελεί ενότητα της διδακτέας ύλης του μαθήματος της Ιστορίας της Ε' Δημοτικού στηρίχθηκε στις αρχές της βιωματικής μάθησης η οποία στοχεύει στην καλλιέργεια της φαντασίας, της ενσυναίσθησης, της κριτικής σκέψης καθώς και στην συναισθηματική κινητοποίηση του μαθητή μέσα από ομαδοσυνεργατικές δράσεις. Η διδακτική πρόταση έχοντας ως πυρήνα τη σχέση του ατόμου με την ομάδα χρησιμοποίησε  θεατρικές τεχνικές(αυτοσχεδιασμό, παγωμένη εικόνα, δραματοποίηση, καρέκλα αποκαλύψεων, διάδρομο συνείδησης και περίγραμμα χαρακτήρα) καταδεικνύοντας τη χρησιμότητα του θεάτρου ως εργαλείο μάθησης στην εκπαίδευση. Στη συζήτηση που ακολούθησε με τους εκπαιδευτικούς που έλαβαν μέρος στο εργαστήριο, τέθηκε ως προτεραιότητα η πιο συχνή προσέγγιση και χρήση των θεατρικών τεχνικών ως αρωγών στη δημιουργία κλίματος συλλογικότητας  και συνεργασίας μεταξύ των μαθητών.

Στο τελευταίο εργαστήριο, η Σχολική Σύμβουλος Α. Σκόνδρα και η Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων εξασφάλισαν συνεργασία με τη WWF Ελλάς και συγκεκριμένα με την εκπρόσωπό της Ελένη Σβορώνου( Υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο WWF Ελλάς και συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας). Στις 21 Μαρτίου - μια καθαρά ανοιξιάτικη ημέρα- στο 7^ο Δημ.Σχολείο Λιβαδειάς, οι εκπαιδευτικοί των Στ΄ τάξεων της 2^ης Περιφ.Βοιωτίας, βγήκαν έξω από την τάξη, κατέγραψαν τον ελεύθερο χώρο πρασίνου, τον αξιολόγησαν, τον χάρηκαν παίζοντας και παρατηρώντας τη φύση που υπάρχει ακόμη και μέσα στην πόλη, εμπνεύστηκαν, έγραψαν, μοιράστηκαν ιστορίες. Το σεμινάριο είχε δυο πυλώνες: την εφαρμογή Greenspaces  τoυ WWF Ελλάς και τη δημιουργική γραφή. Το Greenspaces είναι ένα εργαλείο καταγραφής και αξιολόγησης του πράσινου στην πόλη. Ο χρήστης καταγράφει πάρκα, άλση, πλατείες, παιδικές χαρές της πόλης και τα αξιολογεί βάσει του πράσινου, της καθαριότητας και των υποδομών. Φωτογραφίζει τον χώρο, προσθέτει τα σχόλια που θέλει και… έτοιμη η καταγραφή! Βοηθάει έτσι στη δημιουργία μιας μεγάλης βάσης δεδομένων για τα αστικό πράσινο. Οι εκπαιδευτικοί μπορούν να αξιοποιήσουν  την εφαρμογή για να ευαισθητοποιήσουν και να κινητοποιήσουν τους μαθητές τους  όσον αφορά στην αξία των ελεύθερων χώρων πρασίνου στην καθημερινή τους  ζωή.Έτσι   μαθαίνουν όλοι  να χρησιμοποιούν αυτούς τους χώρους, να τους χαίρονται, να τους φροντίζουν και να διεκδικούν  από τις αρμόδιες αρχές τη διατήρησή τους σε καλή κατάσταση.Μετά από την παρατήρηση της «άγριας φύσης στην πόλη», οι εκπαιδευτικοί έξυσαν τα μολύβια τους και έγραψαν ιστορίες εμπνευσμένες από τις παρατηρήσεις τους αλλά και με αφορμή σχετικά κείμενα. Ένα ενδιαφέρον βιβλιαράκι που μπορεί να αξιοποιηθεί γι αυτό τον σκοπό είναι οι Συνωμότες της τσουκράνας (εκδ. WWF), αλλά και κείμενα από τον ανθολόγιο του σχολείου ή άλλα βιβλία.

Με αυτό το ενδιαφέρον εργαστήριο έκλεισε άλλος ένας κύκλος επιμορφωτικών συναντήσεων… ευελπιστούμε όμως να παραμένει αστείρευτη η διάθεση των εκπαιδευτικών να αναζητούν  νέες γνώσεις και εμπειρίες, να οραματίζονται αλλά και να χτίζουν μαζί με τους μαθητές τους ένα χαρούμενο και δημιουργικό σχολείο, ένα  σχολείο άξιο να δίνει μηνύματα στην κοινωνία και να διαλέγεται μαζί της.

Η ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Π.Ε.ΒΟΙΩΤΙΑΣ

ΑΛΕΞΙΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ