Ο άνθρωπος αγαπάει τις ιστορίες. Είτε είναι ένας μύθος, είτε μία είδηση, είτε ένα κουτσομπολιό. Όλη η ανθρώπινη επικοινωνία, όλη η εκπαίδευση, όλη η τέχνη βασίζεται σε ωραίες ιστορίες. Ειδικά η δημοσιογράφοι ζουν για αυτό.
Σκεφτείτε τώρα μία πινακίδα στην Εθνική Οδό
Αθηνών-Λαμίας που δείχνει προς τα δεξιά: έξοδο προς Πλατανόβρυση. Εάν
δεν ξέρετε τίποτα για την Πλατανόβρυση, δεν θα δώσετε καμία σημασία. Το
μόνο που θα κάνετε θα είναι να υπολογίσετε υποσυνείδητα τα χιλιόμετρα ή το
χρόνο που σας μένει μέχρι να φτάσετε στον προορισμό σας. Όμως… αν ξέρατε μία
ιστορία για την Πλατανόβρυση, ίσως να μην την προσπερνούσατε τόσο
αδιάφορα. Παράδειγμα αν ξέρατε πως εκεί όντως υπάρχει μία αρχαία πηγή κάτω από
ένα αιωνόβιο πλατάνι 5.000 χρόνων. Αν εκεί, είχε σταματήσει ο τυφλός Οιδίποδας
με την Αντιγόνη να ξεδιψάσουν, αν εκεί, ο Μέγας Αλέξανδρος είχε γκρεμίσει τα
πάντα εκτός από την πηγή και το πλατάνι, αν εκεί, ο Καραϊσκάκης είχε σταθμεύσει
να γιάνει τις πληγές του, αν κάτω από το πλατάνι ξέρατε πως θα φάτε πολύ
νόστιμη πέστροφα, τότε… όχι απλά θα δίνατε παραπάνω σημασία στην έξοδο προς Πλατανόβρυση,
αλλά μπορεί και να πηγαίνατε για μία σύντομη στάση ή και κάτι παραπάνω… Αυτό
ίσως μας δείχνει πως τις ιστορίες - αν υπάρχουν - πρέπει να τις αξιοποιούμε, ή ακόμα αν δεν έχουμε να
τις εφεύρουμε.
Θεωρώ πως τόποι όπως η Στερεά Ελλάδα και η Πελοπόννησος ξεχειλίζουν από μυθολογία, ιστορία, μνημεία και φυσικά από ποικιλία φυσικού κάλλους. (Ό,τι έχει απομείνει άκαυτο…) Τολμώ να πω, πως σε αυτούς τους τόπους πολιτιστικά έχουν μπει τα θεμέλια του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
Ικκέτιδες
Και όμως είναι τόποι που με πείσμα αγνοούν την ταυτότητά τους, την ιστορία τους, τον αρχαίο πολιτισμό τους. Έχουν επαναπαυτεί στην αγροτική, κτηνοτροφική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική τους αξία, παραβλέποντας επιδεικτικά το βαρύ, πλούσιο, ανατρεπτικό και λαμπρό παρελθόν τους, το οποίο θα βοηθήσει και θα προσθέσει μετοχές στα παραπάνω αν αξιοποιηθεί. Τόποι με αυτοκαταστροφικές τάσεις όσον αφορά την πολιτιστική τους ταυτότητα. Πόση ιστορία πετιέται στο καλάθι των αχρήστων αναξιοποίητη…
Μπορούν να συμβάλλουν Πολιτιστικές εκδηλώσεις;
2.
Πνευματική
καλλιέργεια της τοπικής κοινωνίας
3.
Ψυχαγωγία
της τοπικής κοινωνίας
4.
Έλξη
τουρισμού
5.
Ενίσχυση
της επιχειρηματικότητας του τόπου
6.
Κίνητρα κι
έμπνευση στους νέους
7.
Ανάπτυξη
γενικά
Όπως ήταν το αρχικό μου όραμα στους Δελφούς, έτσι
πιστεύω πως κι εδώ πρέπει να συνδεθούν δρώμενα με το χώρο, με την ιστορία, με
το φυσικό κάλλος.
Είναι δύσκολο, αλλά θα ήταν συγκλονιστικό να παραχθούν νέες παραγωγές, νέα έργα, πρεμιέρες σε ένα τέτοιο χώρο. Κάτι που θα αποτελεί κάτι το μοναδικό. Σημειώνω όμως πως δεν είναι εύκολο αυτό.
Αυτό όμως που θα επέμενα πολύ να γίνει, είναι να μην αποτελεί ένας χώρος, να μην αποτελεί ένα Φεστιβάλ το σταθμό απλά και μόνο μίας περιοδείας ενός τραγουδιστή, ή ενός θιάσου. Αυτό το θεωρώ φτωχό για ένα Φεστιβάλ που θέλει να προβάλλει τον τόπο και την ιστορία του.
Συνεπώς χρειάζεται ένα όραμα, ένα σχέδιο, ένας αυστηρός προγραμματισμός που να σχετίζεται με την τοπική ιστορία και χώρο…
Καλλιτεχνικός Διευθυντής
Λάθος Καλλιτεχνικός Διευθυντής είναι αυτός που χτίζει καριέρα εις βάρος ενός Φεστιβάλ. Που έχει ατζέντα καλλιτεχνών που προσκαλεί για να συνάψει συνεργασίες στο μέλλον. Που άγεται από τα πάθη του και όχι από πνευματικές αναζητήσεις, καλλιτεχνική και πρωτοποριακή έκφραση προς πνευματικό όφελος των αποδεκτών. Που δεν έχει έλεγχο των οικονομικών και ξοδεύει περισσότερα από όσα μπορεί να καλύψει ο θεσμός. Που έχει έπαρση και ναρκισσισμό. Που δεν ενδιαφέρεται αληθινά για το αποτέλεσμα. Που κλίνει είτε προς έναν αμιγώς εμπορικό ή δημοφιλή πόλο, είτε προς έναν ελιτίστικο, εσωστρεφή πόλο.
Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής υπογράφει την ταυτότητα του Φεστιβάλ και
είναι αυτός που οδηγεί τον κόσμο, όχι ο κόσμος αυτόν!
Ωστόσο δεν ήταν μία πλούσια παραγωγή και δεν περιείχε “ονόματα”. Κι έτσι δεν πήγε καλά από θέμα προσέλευσης. Όμως ήταν η αρχή. Ήταν η πρώτη χρονιά.
Εδώ λοιπόν υπήρξε ένα λάθος. Θα ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρον αν ερμηνευτές των νέων συνθετών ήταν ηχηρά και καταξιωμένα ονόματα σε μία παραγωγή όχι μικρού budjet.
Όμως ήταν φοβερό που το δρώμενο συνδέονταν απόλυτα με το χώρο, κι ο κόσμος βίωνε κάτι μοναδικό όχι μόνο σε σχέση με το έργο τέχνης αλλά με όλο το σύνολο πραγμάτων γύρω του.
Ίων του Ευρυπίδη
Άλλη μία ενδιαφέρουσα ανάλογη παραγωγή ήταν ο Ίων του Ευρυπίδη σε σκηνοθεσία της Ιόλης Ανδρεάδη που έλαβε χώρα στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών με δύο ηθοποιούς μόνο και ένα μουσικό. Η συγκεκριμένη, υπέροχη τραγωδία του Ευρυπίδη, είναι η μοναδική σωζόμενη που διαδραματίζεται μπροστά στο Ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς, κάτω από τον Παρνασσό. Αυτό αποτέλεσε μία συγκλονιστική εμπειρία και πάλι για το κοινό καθώς βίωνε τον αθάνατο λόγο του Ευρυπίδη μέσα στην πηγή της ιστορίας, το φυσικό του σκηνικό συνδέοντας το παρελθόν με το παρόν και το μέλλον.
Τώρα θα σας ταξιδέψω εγώ προσωπικά ως δημιουργός σε δρώμενα που έχω παράξει ως συνθέτης που συνδέω με πρωτότυπη δημιουργία, με πρώτες εκτελέσεις το έργο με την ιστορία του εκάστοτε τόπου, το έργο με δραματουργία μέσα σε φυσικό σκηνικό ενός τόπου:
Η Μουσική της Ροτόντας: έργο που γράφτηκε το 2018 ειδικά για το Ρωμαϊκό Μνημείο της Θεσσαλονίκης και αξιοποιώντας την αντήχηση του Μνημείου και τοποθετώντας το κοινό με έναν τρόπο ώστε να επικοινωνεί με το αρχιτεκτονικό χώρο και όχι με τους εκτελεστές μουσικούς.
Το Στοιχειό της Χάρμαινας: μουσικοθεατρικό έργο που γράφτηκε το 2018 και παρουσιάστηκε πρώτα στη διατηρητέα συνοικία της Χάρμαινας στην Άμφισσα. Σύνδεση με το αληθινό, φυσικό σκηνικό του έργου, του θρύλου του Στοιχειού της Χάρμαινας.
Παλιγγενεσία λαϊκό ορατόριο το 2021 για τα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 στη Ρούμελη, με παρουσία στον Προφήτη Ηλία του Χρισσού όπου έγινε η πρώτη κύρηξη της επανάστασης στο Ρούμελη. Σύνδεση με την Ιστορία. Επίσης κινηματογράφηση του ίδιου έργου στον Όσιο Λουκά. (Που όμως ακόμα δεν έχει κυκλοφορήσει…)
Νάματα και Ιάματα έργο για τον Ιπποκράτη στη Λάρισα το 2022, για την αξιοποίηση του τάφου του Ιπποκράτη που βρίσκεται στη Λάρισα.
Ο Ερωτόκριτος στους Κήπους Αλιάρτου φέτος το 2023, που αξιοποίησε δραματουργικά τους Κήπους μέσα στην πλοκή του έργου.
Δειλινό και Άγιο Φως στο Κεφαλόβρυσο Καρπενησίου φέτος το 2023 που έλαβε
χώρα στο χώρο που έγινε η μάχη του Κεφαλόβρυσου και σκοτώθηκε ο Μάρκος
Μπότσαρης.
Ένα φεστιβάλ χρειάζεται ταυτότητα.
Πρέπει να χαραχθεί ένα πλαίσιο του τι θα παρουσιάζει ένα Φεστιβάλ και
ποιοι είναι οι στόχοι του.
Μέρα το όραμα έρχεται το κομπιουτεράκι. Χρήματα.
Ωστόσο ακόμα και στην Αθήνα ή στη Θεσσαλονίκη, ακόμα
και σε ένα Μέγαρο Μουσικής, πολλές φορές είναι αναγκαίο να ενοικιαστούν
μηχανήματα για ήχο και φως αν οι ανάγκες μίας παραγωγής το απαιτούν. Το ίδιο
ακριβώς κάνει και το Φεστιβάλ Αθηνών.
Eδώ ο χρόνος παίζει ρόλο. Καμία σχέση η επικοινωνία ενός πετυχημένου Φεστιβάλ την πρώτη χρονιά με την τέταρτη και την πέμπτη. Στα πέντε χρόνια γίνεται θεσμός. Ο κόσμος το ξέρει και το περιμένει.
Η επικοινωνία πρέπει να ξεκινάει από την Αθήνα και να
επεκτείνεται παντού. Για αυτό χρειάζονται δρώμενα που να μην αφορούν μόνο την
ψυχαγωγία της τοπικής κοινωνίας αλλά να συνδυάζονται με δημιουργίες που θα
αφορούν και τον κόσμο της Αθήνας.
Είμαι φανατικά υπέρ του εισιτηρίου, έστω και συμβολικά. Είναι λάθος να εκτιμάει ο Έλληνας πως μόνο η τέχνη πρέπει να του παρέχεται τσάμπα. Είναι λάθος παιδεία.
Μου έχουν πει πως ρώσικες οικογένειες αποφάσιζαν τη μέρα που θα πάνε στο Μπολσόι να στερηθούν το φαγητό τους για να πληρώσουν εισιτήριο και να δουν, να ακούσουν ένα έργο τέχνης. Αυτοί οι άνθρωπο εκτιμούν αληθινά ένα καλλιτεχνικό δρώμενο.
Η πολιτιστική διοίκηση είναι θέμα ισορροπιών
Πρέπει να υπάρχει η συμμετοχή μεγάλων ονομάτων αλλά στο πλαίσιο και τις απαιτήσεις ενός νέου έργου, ενός Φεστιβάλ με ταυτότητα.
Πρέπει να προβάλλονται οι αυτοδιοικητικοί άρχοντες από τα δρώμενα, τα οποία όμως σχεδιάζονται για να προάγουν τον πολιτισμό και όχι τους διοικούντες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου