Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου 2025

Βαμβάκι ο “λευκός χρυσός” της Ελλάδας - Η ιστορία του βαμβακιού στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο απόψε στο COSMOTE HISTORY


Η εκπομπή παρουσιάζει την άγνωστη ιστορία του βαμβακιού, ενός φυτού που επηρέασε οικονομίες, κοινωνίες και ανθρώπινες ζωές. Το επεισόδιο παρακολουθεί το ταξίδι του από την αρχαία Ινδία και την Αμερική μέχρι τη σύγχρονη Ελλάδα, όπου εξελίχθηκε σε εθνική καλλιέργεια και θεμέλιο της τοπικής οικονομίας.

Οι πρώτες αναφορές στο βαμβάκι εντοπίζονται 3.500 χρόνια πριν.

Στον ελλαδικό χώρο έγινε γνωστό από τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Στην εκπομπή παρουσιάζονται οι ιστορικές αναφορές από τον Ηρόδοτο και τον Παυσανία, αλλά και η αργή διάδοση του φυτού στη Βυζαντινή εποχή, λόγω της δύσκολης επεξεργασίας του.

Η μεγάλη στροφή ήρθε τον 19ο αιώνα, όταν η βιομηχανική επανάσταση και η παγκόσμια αγορά «εκτόξευσαν» τη ζήτηση για βαμβάκι.

Η ιστορία του βαμβακιού στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY.

Η ιστορία του βαμβακιού στη «Μηχανή του Χρόνου» με τον Χρίστο Βασιλόπουλο, τη Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου στις 21.00 στο COSMOTE HISTORY.Το επεισόδιο μεταδίδεται σε επανάληψη την Κυριακή 14 Δεκεμβρίου στις 17.00.

Η εκπομπή φωτίζει την ιστορική διαδρομή και συγκυρια όατν ο αμερικανικός εμφύλιος προκάλεσε έλλειψη βαμβακιού στην Ευρώπη και η Αίγυπτος, με πρωταγωνιστές Έλληνες επιχειρηματίες, έγινε ο νέος προμηθευτής.

Στη συνέχεια ο Εμμανουήλ Μπενάκης μετέφερε τεχνογνωσία στην Ελλάδα και στις αρχές του 20ού αιώνα, οργάνωσε συστηματικά την καλλιέργεια.

Στην εκπομπή ο απόγονός του, Αλέξανδρος Σαμαράς, περιγράφει τον τρόπο που ο Μπενάκης εγκαθίδρυσε τη βαμβακοκαλλιέργεια στην Ελλάδα, η οποία έμελλε να γίνει η μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στην Ευρώπη. Το 1931, με την ίδρυση του Οργανισμού Βάμβακος, η στήριξη προς τους βαμβακοπαραγωγούς πήρε πιο επίσημη μορφή.

Μαρτυρίες αγροτών, αντρών και γυναικών, που έχτισαν τη ζωή τους με το βαμβάκι, αναβιώνουν τη καθημερινότητα παλαιότερων χρόνων, όταν η καλλιέργεια ήταν χειρωνακτική: ατέλειωτες ώρες μαζέματος, γυναίκες που μάζευαν έως 120 κιλά την ημέρα, τραγούδια και αστεία στα χωράφια, αλλά και ιστορίες έρωτα και κοινότητας.

Παράλληλα, παρουσιάζεται η σταδιακή είσοδος των μηχανών – από τις πρώτες σπαρτικές μέχρι τις σύγχρονες συλλεκτικές – που άλλαξαν οριστικά τον τρόπο παραγωγής.

Η Μηχανή του Χρόνου αναλύει πως το βαμβάκι έγινε ο “λευκός χρυσός” της Ελλάδας. Όλα ξεκίνησαν με την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ το 1981, οπότε και το βαμβάκι αναδείχθηκε σε εθνική καλλιέργεια. Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 οι εκτάσεις έφτασαν τα 4,5 εκατομμύρια στρέμματα, ενώ σήμερα η Ελλάδα παράγει το 80% του ευρωπαϊκού βαμβακιού.

Παρά τις αλλαγές και την κρίση στην παγκόσμια βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας, ο «λευκός χρυσός» εξακολουθεί να στηρίζει χιλιάδες οικογένειες, παρά τις δυσκολίες της διεθνούς αγοράς και τη συρρίκνωση της κλωστοϋφαντουργίας.

Στην εκπομπή μιλούν:

Δημήτριος Μπεσλεμές – Επιστημονικός υπεύθυνος του Εθνικού Κέντρου Βάμβακος

Δημήτριος Μπιλάλης – Καθηγητής στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Νικόλαος Τσουλούφας – Καθηγητής στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή Λάρισας

Ευαγγελία Σιώκη – Διευθύντρια στην Αβερώφειο Γεωργική Σχολή Λάρισας

Ηλίας Δημόπουλος – Βαμβακοπαραγωγός

Φώτης Τριανταφυλλόπουλος – Βαμβακοπαραγωγός

Αλέξανδρος Σαμαράς – Πρόεδρος Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, απόγονος οικογένειας Μπενάκη

Ευαγγελία Καραγιάννη – Αγρότισσα

Δημήτριος Ζιώγας – Βαμβακοπαραγωγός

Δεν υπάρχουν σχόλια: