Απλούστεροι κανόνες και ενισχυμένη στήριξη για τους αγρότες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

 Σημαντικές αλλαγές υπέρ των Ευρωπαίων αγροτών φέρνουν οι νέοι κανόνες εφαρμογής της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής (ΚΓΠ), τους οποίους ενέκρινε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανοίγοντας τον δρόμο για μεγαλύτερη ευελιξία, λιγότερη γραφειοκρατία και αυξημένη χρηματοδοτική στήριξη, ιδίως για τους μικρής κλίμακας παραγωγούς.

Η προκαταρκτική συμφωνία, που επετεύχθη μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου στις 10 Νοεμβρίου 2025, υπερψηφίστηκε με ευρεία πλειοψηφία – 629 ψήφοι υπέρ, έναντι μόλις 17 κατά και 16 αποχών – γεγονός που αποτυπώνει τη διακομματική συναίνεση γύρω από την ανάγκη προσαρμογής των κανόνων στις πραγματικές συνθήκες της αγροτικής παραγωγής.

Αυξημένη στήριξη για τους μικροπαραγωγούς

Στο επίκεντρο των αλλαγών βρίσκεται η ενίσχυση των μικρών αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, η ετήσια χρηματοδοτική στήριξη μπορεί να φτάνει πλέον έως και τα 3.000 ευρώ, αυξημένη από τα 2.500 ευρώ που προέβλεπε η αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Παράλληλα, δίνεται η δυνατότητα χορήγησης πρόσθετης εφάπαξ ενίσχυσης για την ανάπτυξη αγροτικών επιχειρήσεων, ύψους έως 75.000 ευρώ, έναντι των 50.000 ευρώ που είχαν αρχικά προταθεί. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη αναμένεται να λειτουργήσει ως μοχλός επενδύσεων και εκσυγχρονισμού, κυρίως για νέους και μικρούς παραγωγούς.

Ευελιξία στις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις

Οι νέες ρυθμίσεις εισάγουν σημαντικές απλουστεύσεις και στο σκέλος των περιβαλλοντικών προϋποθέσεων, χωρίς – όπως τονίζεται – να υποβαθμίζεται η προστασία του περιβάλλοντος.

Ειδικότερα, εκτάσεις που χαρακτηρίζονται ως αρόσιμες από την 1η Ιανουαρίου 2026 θα διατηρούν τον χαρακτηρισμό αυτό ακόμη και αν δεν έχουν οργωθεί, καλλιεργηθεί ή επανασπαρθεί. Το μέτρο στοχεύει τόσο στη διατήρηση της βιοποικιλότητας όσο και στη μείωση του κόστους και της εργασιακής επιβάρυνσης για τους αγρότες.

Ιδιαίτερη πρόβλεψη υπάρχει και για τις βιολογικές εκμεταλλεύσεις, οι οποίες θα θεωρείται αυτομάτως ότι πληρούν τα πρότυπα καλής γεωργικής και περιβαλλοντικής κατάστασης (ΚΓΠΚ) για τα αγροτεμάχια που είναι ήδη βιολογικά ή βρίσκονται σε διαδικασία μετατροπής. Τα κράτη μέλη, ωστόσο, διατηρούν το δικαίωμα να περιορίσουν την απλούστευση αυτή, εφόσον διαπιστωθεί αυξημένος διοικητικός φόρτος.

«Μόνον άπαξ» οι επιτόπιοι έλεγχοι

Ιδιαίτερη ανακούφιση για τον αγροτικό κόσμο αναμένεται να προσφέρει και η καθιέρωση της αρχής «μόνον άπαξ» στους επιτόπιους ελέγχους. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι κάθε αγροτική εκμετάλλευση δεν θα υπόκειται σε περισσότερους από έναν επίσημους επιτόπιους ελέγχους ανά έτος, περιορίζοντας σημαντικά τη διοικητική πίεση και τις επικαλύψεις.

Ο εισηγητής του Κοινοβουλίου, André Rodrigues (Σοσιαλιστές, Πορτογαλία), υπογράμμισε τη σημασία της συμφωνίας, δηλώνοντας χαρακτηριστικά:

«Οι αγρότες χρειάζονται σαφείς κανόνες, λιγότερη γραφειοκρατία και πληρωμές στις οποίες μπορούν να βασίζονται. Αυτό που εγκρίναμε σήμερα αποδεικνύει ότι μπορούμε να πετύχουμε απλούστερους κανόνες και καλύτερη στήριξη, χωρίς να αποδυναμώνουμε την περιβαλλοντική και κοινωνική προστασία».

Η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει πλέον να λάβει την τυπική έγκριση του Συμβουλίου της ΕΕ. Εφόσον αυτό ολοκληρωθεί, το νέο πλαίσιο θα τεθεί σε ισχύ μία ημέρα μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σηματοδοτώντας μια νέα φάση για την εφαρμογή της ΚΓΠ και τη σχέση της ΕΕ με τον αγροτικό κόσμο.