Χολολιθίαση : Ανώδυνη, αποτελεσματική αντιμετώπιση, γρήγορη επάνοδος στις δραστηριότητες

Του Αργύρη Αγγελόπουλου*

Η παρουσία λίθων στη χοληδόχο κύστη είναι μια από τις πιο συχνές παθήσεις. Μάλιστα όσο αυξάνει η ηλικία, τόσο πιο συχνά παρουσιάζεται. Η χολή παράγεται στο ήπαρ και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη. Διάφοροι παράγοντες με έντονη συμμετοχή βιοχημικών διεργασιών οδηγούν στο σχηματισμό των λίθων εντός της χοληδόχου κύστης.

Σημαντικές αιτίες είναι: το αυξημένο σωματικό βάρος, η δίαιτα πλούσια σε λιπαρά  και πτωχή σε φυτικές ίνες, η λήψη αντισυλληπτικών, ορμονικοί παράγοντες, κληρονομικοί παράγοντες, η κίρρωση, η χολική στάση, η χρόνια αιμόλυση.

Χολολιθίαση χωρίς συμπτώματα. Πολλές φορές η χολολιθίαση είναι ένα τυχαίο εύρημα σε ακτινονολογικές εξετάσεις που πραγματοποιούνται για άλλο λόγο. Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει αιτία για επέμβαση όταν: 1) περιγράφονται λίθοι μεγαλύτεροι από 2 εκατοστά (αυξάνεται η ταχύτητα εγκατάστασης οξείας φλεγμονής της χοληδόχου κύστης), και 2) υπάρχουν υποψίες για αποτιτάνωση, σκλήρυνση της χοληδόχου κύστης (συνθήκη που κάποιες φορές σχετίζεται με δυσπλασία του οργάνου).

Συμπτώματα. Η πιο συχνή ενόχληση είναι πόνος κυρίως στην δεξιά άνω περιοχή της κοιλιακής χώρας. Ο πόνος ξεκινά αιφνίδια (συνήθως μετά από γέυμα) και υποχωρεί σταδιακά μετά από μικρό χρονικό διάστημα ή μετά από αρκετές ώρες. Ο ασθενής μπορεί επίσης να παρουσιάζει ναυτία, επέκταση του πόνου και σε άλλα σημεία, ερυγές. Όλη η παραπάνω κλινική εικόνα λέγεται κολικός χοληφόρων. Στην ουσία ταυτόχρονα με την έναρξη των συμπτωμάτων αυτών, ξεκινά και η φλεγμονή της χοληδόχου κύστης.

Διάγνωση. Ο κύριος τρόπος διερεύνησης και πιστοποίησης της χολολιθίασης είναι το υπερηχογράφημα. Σπάνια απαιτούνται άλλες ακτινολογικές εξετάσεις. Πάντα όμως το πιο σημαντικό στοιχείο στη διάγνωση  είναι το ιστορικό διαδοχής των συμπτωμάτων και της κλινικής εικόνας κατά τη φυσική εξέταση του ασθενούς.

Υπάρχει πιθανότητα να μην είναι (μόνο) χολολιθίαση; Η κλινική εικόνα του κολικού των χοληφόρων έχει κοινά συμπτώματα με άλλες παθήσεις όπως: πεπτικό έλκος, οισοφαγικός σπασμός, ευερέθιστο έντερο, διαφραγματοκήλη, μυσκελετικές παθήσεις, νόσοι του καρδιαγγειακού,  και ακόμη με δυσπλασίες – νεοεξεργασίες κυρίως του πεπτικού που ξεκινούν να γίνονται συμπτωματικές.

Επιπλοκές της χολολιθίασης. Ένας ασθενής με χολολιθίαση μπορεί να αντιμετωπίσει τις παρακάτω επιπλοκές. Οξεία χολοκυστίτιδα (που μπορεί να οδηγήσει σε εμπύημα, γάγγραινα και διάτρηση της χοληδόχου κύστης), χοληδοχολιθίαση (που δύναται να προκαλέσει αποφρακτικό ίκτερο, παγκρεατίτιδα, χολαγγειϊτιδα). Η νεοεξεργασία της χοληδόχου κύστης σχετίζεται σε μεγάλο ποσοστό με την διάρκεια παρουσίας χολόλιθων.

Θεραπεία. Όταν ο ασθενής έχει συμπτώματα ή όταν υπάγεται στις δύο κατηγορίες που αναφέραμε πιο πάνω σε περίπτωση ασυμπτωματικής χολολιθίασης, τότε η θεραπεία είναι χειρουργική. Η σύγχρονη λαπαροσκοπική χειρουργική εγγυάται ελάχιστο μετεγχειρητικό άλγος και γρήγορη επάνοδο στις δραστηριότητες.

*Ο κ. Αγγελόπουλος Αργύρης είναι απόφοιτος Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών). Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος (ΜΠΣ) της Ιατρικής Σχολής Αθηνών  ΕΚΠΑ και κάτοχος Διδακτορικής Διατριβής της Ιατρικής Σχολής Αθηνών. Ξεκίνησε την εκπαίδευσή του και ολοκλήρωσε την ειδικότητα της Χειρουργικής στην Αθήνα. Στη συνέχεια εργάστηκε έμμισθος σε νοσοκομεία του Λονδίνου (King’s College Hospital, Royal Free Hospital) αποκτώντας εξειδικευμένη εμπειρία. Στη συνέχεια πρόσφερε τις υπηρεσίες του εργαζόμενος ως Επιμελητής  για τέσσερα χρόνια στο Ε.Σ.Υ. Από το 2018 εργάζεται ως Επιμελητής Χειρουργικής στο νοσοκομείο Μητέρα και Υγεία. Είναι συνεργάτης χειρουργός  πολλών κλινικών. Διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία στη διαχείριση δύσκολων κλινικά περιστατικών λόγω της συνεχιζόμενης, τα τελευταία πέντε έτη, ταυτόχρονης εργασίας σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (Υγεία-Μητέρα).  Ο κ. Αγγελόπουλος Αργύρης πραγματοποιεί επεμβάσεις γενικής, λαπαροσκοπικής και ογκολογικής χειρουργικής (αιμορροϊδες, ραγάδα με όλες τις σύγχρονες τεχνικές, κύστη κόκκυγος, εκτομή ογκιδίων και λοιπά χειρουργεία δέρματος και μαλακών μορίων, λαπαροσκοπικές επεμβάσεις και ανοιχτές επεμβάσεις κοιλιακής χώρας, χειρουργική θυρεοειδούς, τοποθέτηση μόνιμων καθετήρων port-a-cath κ.α). Ο κ. Αγγελόπουλος Αργύρης είναι παντρεμένος και πατέρας τριών παιδιών. Έχει καταγωγή από τη Λειβαδιά, μεγάλωσε στη Λειβαδιά. Τον ελεύθερο χρόνο του ασχολείται κυρίως με τη μελέτη. Είναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος Φιλοσοφίας της Φιλοσοφικής Σχολής ΕΚΠΑ.