Η ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΓΕΝΝΑΕΙ ΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ

Ἐπιμέλεια π. Ἀλέξιος Σαμαρτζῆς

Τὸ μυστήριο τοῦ ἐρχομοῦ τοῦ Θεοῦ στὴν γῆ μᾶς προτρέπει νὰ ζήσουμε ἡ γιορτὴ τῶν Χριστουγέννων, ποὺ πλησιάζει. Αὐτὸς ὁ ἐρχομὸς εἶναι μιὰ θεμελιώδης ἀφετηρία ποὺ βαθαίνει τὸ νόημα τῆς ζωῆς καὶ τῆς ὕπαρξής μας καὶ ἀνανεώνει τὴν πίστη καὶ τὴν ἐλπίδα μας στὴν ζωντανὴ παρουσία τοῦ Θεοῦ μέσα μας καὶ γύρω μας.

Ἡ Ἐκκλησία διακηρύσσει πανηγυρικὰ ὅτι ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, γιὰ νὰ γίνει ὁ ἄνθρωπος θεός. Αὐτὴ ἡ ἀλήθεια φωτίζει τὰ πιὸ σκοτεινὰ στοιχεῖα τῆς ζωῆς μας. Αὐτὴ ἡ πίστη γίνεται πηγὴ χαρᾶς, ποὺ ἀνοίγει τὴν πόρτα τῆς ὕπαρξής μας στὸν ὑπερβατικὸ κόσμο τοῦ Θεοῦ.

Εἶναι φανερό ὅτι ἡ καταναλωτική ἔξαρση δέν ἀποτελεῖ τή φυσική ἐκδήλωση μιᾶς εὐτυχίας πού ζητᾶ ἐκτόνωση ἀλλά λειτουργεῖ σάν διεγερτικό μιᾶς χαρᾶς πού δέν ἔχει λόγο καί νόημα ὥστε νά ἐκδηλωθεῖ αὐθόρμητα. Ἡ ὑπερφωταγωγημένη ἐρημία τῶν ἀπρόσωπων πόλεων ἀγωνίζεται νά συσκοτίσει τή σχεδόν ὑπομανιακή ὑποχρεωτική εὐθυμία. Τίποτα ὅμως δέν μπορεῖ νά κρύψει τήν κατάθλιψη πού φουντώνει τέτοιες μέρες, τίς ἀπόπειρες αὐτοκτονίας πού αὐξάνουν καί τά "κοριτσάκια μέ τά σπίρτα" πού γίνονται ὁρατά ὅσο ποτέ ἄλλοτε. Στό πνευματικό ἐπίπεδο, ἄλλωστε, πόσο μακριά βρισκόμαστε ἀπό αὐτά σχεδόν ὅλοι μας (π. Ἀδαμάντιος Αὐγουστίδης).

Οἱ ἄνθρωποι δέν εἴμαστε σήμερα ἀναπαυμένοι. Δέν μᾶς ἱκανοποιοῦν τά ὑποκατάστατα. Δέν μᾶς ἱκανοποιοῦν στήν κοπιαστική ἀναζήτηση τῆς λύτρωσης οἱ ψευδεῖς Μεσσίες, οἱ ἀνθρώπινοι καί φανταστικοί θεοί. Ἁπλά κάνουν πιό ἔντονο τό κενό, τή δυστυχία καί τήν ἀπογοήτευση. Κουραστήκαμε ἀπό τήν κυριαρχία τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου στήν καρδιά μας καί ζητᾶμε νά ἐνδυθοῦμε τόν καινό, τόν νέο ἄνθρωπο. Νά γεννήσουμε τό Χριστό στίς καρδιές μας, νά ὑφάνουμε, παρά τίς δυσκολίες, ἐσωτερικές καί ἐξωτερικές, τό μεγάλο καί παράδοξο μυστήριο, πού οἱ αἰῶνες καί ἡ ἀλήθεια του τό ἔκαναν τόσο δικό μας.

Μέ ὅποιο τρόπο κι ἄν προσπαθεῖται νά καταπνιγεῖ ἡ κραυγή τῆς ὑπαρξιακῆς μας ἀγωνίας, εἴτε στό θόρυβο τῶν ρεβεγιόν, εἴτε κάτω ἀπό τό πέπλο τῆς φαντασμαγορίας καί τῆς τεχνητῆς εὐφορίας, ἡ μεταμφιεσμένη κατάθλιψη παραμένει ἡ ἀληθινή, κυριαρχοῦσα συναισθηματική κατάσταση. Ἡ συγκαλυμμένη μελαγχολία τῶν ἡμερῶν μπορεῖ νά κρύβει τό ἐνοχοποιημένο πένθος γιά τόν ἐξοστρακισμό τῆς ἐνσαρκωμένης μας ἐλπίδας· τοῦ προαιώνιου Θεοῦ πού "παιδίον γέγονεν" καί ἀναζητᾶ ἐγκάρδιες φάτνες γιά νά τίς μετατρέψει, φιλοξενούμενος ἐκεῖ, σέ οἴκους τοῦ Πατρός Του (π.Ἀ.Α.).

Ὅλα αὐτά σημαίνουν ἕνα Θεό πού δέν γεννιέται στά ὅρια τῆς προσωπικῆς ὕπαρξης καί τῆς ἀγαπητικῆς σχέσης, δέν εἶναι προϋπόθεση τῆς ὑπαρκτικῆς ἀλήθειας τοῦ ἀνθρώπου˙ εἶναι ἕνας Θεός- ἀντικείμενο, πού πρέπει νά ὑπηρετήσει ἀντικειμενικά τή ζωή, γι̉ αὐτό καί μπορεῖ εὔκολα νά ἀντικατασταθεῖ μέ ἄλλα, πιό εὔχρηστα γιά τήν ἀτομική εὐζωία ἀντικείμενα. Γιορτάζουμε Χριστούγεννα χωρίς Θεό, ὁ Θεός ἔχει ἀπομείνει ἀπρόσιτο, νεκρό ἀντικείμενο τῆς σκέψης, καί ἐμεῖς περιοριζόμαστε στή γέννηση τοῦ ἠθικολόγου Ἰησοῦ, τοῦ ρομαντικοῦ Ναζωραίου, πού κήρυξε τόν ἀλτρουϊσμό καί τή φιλαλληλία (Χρῆστος Γιανναρᾶς).  

Παρόλα αὐτά ὑπάρχει ἐλπίδα· διότι ἡ ἔλευση τοῦ Σωτῆρος φανερώνει τό ἄμεσο ἐνδιαφέρον, τήν ἀσύλληπτη ἀγάπη τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ, τοῦ Δημιουργοῦ τοῦ σύμπαντος, γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Ὑπάρχει ἐλπίδα· διότι Αὐτός πού γεννήθηκε, ἥρθε γιά νά ἐγκαινιάσει τή βασιλεία τοῦ Θεοῦ βασιλεία εἰρήνης καί ἀγάπης. Πηγή της ελπίδος αυτής είναι όλη η σωτηριώδης οικονομία του σαρκωθέντος Υιού του Θεού, από τη Φάτνη ως το Σταύρο και την Ανάσταση. Μέσα σ’ αύτη την ολική προοπτική γιορτάζει η Εκκλησία. Μπορεί να φωτίζει σε μια συγκεκριμένη εορτή ένα ειδικό σημείο, αλλά σε άμεση συνάρτηση με το σύνολο της παρουσίας και του έργου του Θεανθρώπου. Γι’ αυτό η ελπίδα μας είναι αλύγιστη και κραταιά: για την προσωπική μας πορεία – παρά τη στέρηση, την αδικία, τους άμεσους ή έμμεσους κατατρεγμούς για την πορεία της χώρας μας – παρά την οικονομική καθίζηση, την έλλειψη ασφαλείας, την περίεργη σκληρότητα και τις αθεράπευτες ακόμη αντιθέσεις(Ἀρχιεπ.Ἀλβανίας Ἀναστάσιος).

Τό μεγαλύτερο δῶρο πού μᾶς προσφέρουν τά Χριστούγεννα εἶναι ἡ βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεός εἶναι «μεθ̉ ἡμῶν». Ὁ ἄπειρος καί παντοδύναμος Θεός, ὁ ἄχρονος καί ἀχώρητος, ὁ ὁποῖος «Ἀγάπη ἐστί», εἰσῆλθε στόν χρόνο καί τόν χῶρο τόν δικό μας. «Καί ὁ μένων ἐν τῇ ἀγάπῃ ἐν τῷ Θεῷ μένει καί ὁ Θεός ἐν αὐτῷ» (Ἀπ.Ἰωάν. 4:16). Ὅποιος ἀγαπᾶ καί νοιώθει διαρκῶς τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ, τήν κοινωνία μέ τόν ἐνανθρωπήσαντα Λόγο Του, δέν φοβᾶται κανέναν καί τίποτε.

Μέχρι τότε, ὅσοι ἀπό μᾶς θέλουν νά βρίσκονται κοντύτερα στή φάτνη παρά στά ἀνάκτορα τοῦ Ἡρώδη ἄς προσπαθήσουμε νά ζήσουμε τή γιορτή καί τή ζωή μας μέ τέτοιο τρόπο, ὥστε ἄν κάποιος μᾶς ρωτήσει γιά τό ἀστέρι τῶν μάγων ἤ παρατηρήσει τή δική μας πορεία νά βρεῖ τό σωστό δρόμο. Τότε ἡ χαρά τῆς γιορτῆς θά ξαναβρεῖ τό νόημα καί τήν αὐθεντικότητά της. Τότε, ἀντί τῆς παθητικῆς μας συμμετοχῆς σέ ψευδοπαρηγορητικά τηλεοπτικά βαριετέ, ἴσως σταθοῦμε ἱκανοί νά ἀπολαύσουμε τήν εὐφρόσυνη καί βιωματική μας συμμετοχή στόν χαρμόσυνο ὕμνο: "Χριστός γεννᾶται, δοξάσατε".