Ποιος (δεν) φοβάται το Ισλαμικό Κράτος;

Από την έντυπη έκδοση

Της Νατάσας Στασινού
nstas@naftemporiki.gr

Τι είναι το Ισλαμικό Κράτος; Και, κυρίως, τι επιδιώκει;

Μία μάλλον απλουστευτική εικόνα είναι η ακόλουθη: Μία τρομοκρατική οργάνωση, που κινείται με βάση το μίσος, την τυφλή προσήλωση σε σκοταδιστικές αρχές και θρησκευτικές ιδεοληψίες και έχει ως στόχο να αφανίσει αξίες, ιδέες, σύμβολα, στα οποία έχουν βασιστεί οι δυτικές κοινωνίες, αλλά και τα κοσμικά κράτη του μουσουλμανικού κόσμου.

Όλα τα παραπάνω μπερδεύονται, αλλά δεν ταυτίζονται με την παράνοια. Θα ήταν λάθος να πιστέψουμε ότι έχουμε να κάνουμε απλώς με μία ομάδα παρανοϊκών, που σπέρνει τον θάνατο και τον τρόμο στο πέρασμά της.

Έχουμε μπροστά μας κάτι πιο απειλητικό και περίπλοκο στην αντιμετώπισή του.  Το ISIS είναι τόσο καλά οργανωμένο, ώστε να χαρακτηρίζεται από μερίδα αναλυτών de facto κράτος.

Όχι επειδή έτσι αυτοαποκαλείται, αλλά επειδή ελέγχει εδάφη που υπερβαίνουν σε έκταση το Ηνωμένο Βασίλειο, έχει εξασφαλίσει σταθερές πηγές εσόδων, διαθέτει αποτελεσματική πολεμική μηχανή και έχει ως στόχο την εξάπλωση και την κυριαρχία του κατά τρόπο που θυμίζει το όραμα του ναζιστικού καθεστώτος, όπως σχολίαζαν αναλυτές στον «Guardian».

Είναι η νέα τζιχάντ. Δεν είναι, όμως, απλώς μία νέα Αλ Κάιντα. Είναι κάτι ισχυρότερο, με παρουσία σε πολλά σημεία ανά τον πλανήτη, όπως έδειξε και η χθεσινή αιματηρή ομηρία στο Μάλι της Αφρικής.

Στην Ευρώπη έχει επιδείξει εντυπωσιακή ικανότητα στη στρατολόγηση ακόμη και δεύτερης και τρίτης γενιάς μεταναστών, που είτε βρέθηκαν στο οικονομικό και κοινωνικό περιθώριο, είτε δεν ένιωσαν ποτέ πατρίδα τους τη χώρα στην οποία ζούσαν, ακόμη και αν μεγάλωσαν σε περιβάλλον οικονομικής άνεσης και υψηλού μορφωτικού επιπέδου.

Είναι μία απειλή που γιγαντώθηκε γιατί επί χρόνια η αντιμετώπισή της δεν ήταν προτεραιότητα ούτε για τη Δύση, ούτε για τις ηγετικές δυνάμεις του μουσουλμανικού κόσμου, που εστίαζαν στο πώς θα ενισχύσουν την επιρροή τους στην περιοχή, όπως εξηγεί στους «ΝΥ Τimes» ο Emile Hokayem, ειδικός θεμάτων ασφαλείας της Μέσης Ανατολής στο Διεθνές Ινστιτούτο Στρατηγικών Σπουδών.

Το πώς «γεννήθηκε» είναι λίγο-πολύ γνωστό. Στο τι συνέβαλε στην ταχύτατη εξάπλωσή του οι θέσεις δεν ταυτίζονται απόλυτα. Αλλοι υποστηρίζουν ότι ήταν πρωτίστως η ανατροπή κοσμικών καθεστώτων στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και άλλοι επισημαίνουν ότι ήταν η βαρβαρότητα των παραπάνω καθεστώτων που έθρεψε περισσότερο τους τζιχαντιστές.

Ισχύουν έως έναν βαθμό και τα δύο και οι ευθύνες βαρύνουν πολλούς. Για αυτό ίσως δεν υπάρχει συμφωνία στο εάν ο Σύρος Μπασάρ Αλ Ασαντ είναι μέρος του προβλήματος ή της λύσης. 

Αν υπάρχει κάτι, ωστόσο, στο οποίο συμφωνούν όλοι είναι πως το ISIS θέλει έναν νέο Μεσαίωνα. Εχθροί του είναι η Δημοκρατία, το κράτος δικαίου, οι ελευθερίες.

Αυτά είναι που απειλούνται, αλλά και αυτά που θα πρέπει να παρατάξουμε απέναντί του. Μία Ευρώπη που δεν θα τα θυσιάσει στον βωμό του νέου πολέμου κατά της τρομοκρατίας, είναι η Ευρώπη που μπορεί να πει «δεν φοβάμαι».