Ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου στα σχολεία της Π.Ε.Βοιωτίας

Με τον  πρόσφατο  εορτασμό της 25^ης Μαρτίου τα σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Βοιωτίας επιβεβαιώνουν ότι οι «Σχολικές Γιορτές» πλέον ανανεώνονται, εκσυγχρονίζονται ιδεολογικά και αισθητικά και ενσωματώνονται ουσιαστικά στη σχολική ζωή καθώς αναδεικνύονται ως εξαιρετικές ευκαιρίες ολόπλευρης καλλιέργειας των μαθητών. Δεν αντιμετωπίζονται από τους εκπαιδευτικούς ως πάρεργο ή «άχαρο» καθήκον αλλά ως μια ευκαιρία να υποστηρίξουν τη δυνατότητα των παιδιών να ερευνήσουν, να εκφραστούν, να δημιουργήσουν, να επικοινωνήσουν  και κυρίως να συνδέσουν τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα και γενικότερα την καθημερινότητά τους με τα μηνύματα του εορτασμού. Τα σχολεία αφήνουν πίσω τους σιγά σιγά τις τυποποιημένες και «βαλσαμωμένες» σχολικές γιορτές του παρελθόντος και προχωρούν σε πολιτιστικές εκδηλώσεις με υψηλή καλλιτεχνική και παιδαγωγική στόχευση. Άλλωστε η εκπόνηση Πολιτιστικών Προγραμμάτων στα πλαίσια της οποίας προετοιμάζονται και παρουσιάζονται συνήθως οι συγκεκριμένες εκδηλώσεις διαμορφώνει από μόνη της μια νέα αντίληψη για το σχολείο. Το μη υποχρεωτικό της δράσης, η ανοιχτή επιλογή του θέματος και ο σχεδιασμός σύμφωνα με τα ενδιαφέροντα της κάθε σχολικής ομάδας καθώς και η απελευθέρωση από τη ρουτίνα και τη βαθμολόγηση έχουν ως αποτέλεσμα την αίσθηση ελευθερίας, τη συμμετοχή και την έκφραση όλων των μαθητών και κατ’ επέκταση την ενίσχυση της δημιουργικότητάς τους.Kατά το διάστημα της προετοιμασίας αλλά και παρουσίασης, το σχολείο γίνεται χώρος δράσης, ζύμωσης, ενεργητικής εμπλοκής και συνεργασίας εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων και άλλων κοινωνικών φορέων  και αλληλεπιδρά με κοινοτικούς και κοινωνικούς θεσμούς. Αξιοποιώντας πλούσιο και ετερόκλητο υφολογικά και ειδολογικά υλικό τα σχολεία φέτος δημιούργησαν διακειμενικές συνθέσεις βασισμένες σε συγκεκριμένο άξονα (θεατρικό έργο. πρόσωπο, ιδέα κ.λπ.) και συνδύασαν έναν πλούτο δράσεων( εικαστικά, μουσική, θεατρικές τεχνικές, νέες τεχνολογίες κ.ά.) με σκοπό ένα «σπονδυλωτό» σκηνικό θέαμα που να συνδυάζει τον καλλιτεχνικό με τον παιδαγωγικό χαρακτήρα.

Τη διακειμενικότητα αξιοποίησε με ευρηματικό τρόπο το 2^ο Δημοτικό Σχολείο Αλιάρτου (Στ₁ και Στ₂ τάξεις ) καθώς παρουσίασε ένα πολυθέαμα με τίτλο «Το μεγάλο μας τσίρκο» με σκηνές από το ομώνυμο  διαχρονικό και επίκαιρο έργο του Ιάκωβου Καμπανέλη, το γνωστό έργο του Μήτσου Ευθυμιάδη «Προστάτες» και τον «Σηκωμό» του Δημήτρη Φωτιάδη. Το «σενάριο» της εκδήλωσης εμπλούτισαν και αποσπάσματα που εμψυχώθηκαν από τους μαθητές δανεισμένα από την ταινία-ντοκυμαντέρ του Διονύση Γρηγοράτου «Παράσταση για ένα ρόλο». Οι μαθητές με πολύ κέφι, ζωντάνια έντονη εκφραστικότητα και πειθαρχία εκπλήσσοντας πολλές φορές το κοινό και συνομιλώντας μαζί του κατάφεραν να αναδείξουν σημαντικές στιγμές της ελληνικής ιστορίας αλλά και διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες. Φώτισαν τις αναλογίες ανάμεσα σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους, δάνεισαν στα πρόσωπα και τις ιδέες τη δικιά τους οπτική  και παρέσυραν τους θεατές σε μια  διαδρομή στο «χθες»  με δυνατότητες προβληματισμού στο «σήμερα». Οι εκπαιδευτικοί των δύο τμημάτων συνεργάστηκαν γόνιμα με τους εκπαιδευτικούς ειδικοτήτων (θεατρολόγο, μουσικό) δίνοντας οι ίδιοι πρώτοι στα παιδιά το μήνυμα της συλλογικότητας και του διαλόγου. Η αγωνία, η εγρήγορση και η σύμπνοια μαθητών και εκπαιδευτικών πριν την παράσταση αλλά  και ο ενθουσιασμός και η ευχαρίστηση μετά, επιβεβαίωσαν ότι  εκτίμησαν κι αγάπησαν αυτό που δημιούργησαν συλλογικά και χάρηκαν που το μοιράστηκαν μαζί μας.

Με διακειμενική σύνθεση γιόρτασε και το 2^ο Δημοτικό Σχολείο Θήβας την επέτειο της 25^ης Μαρτίου. Το πρόσωπο του εθνικού μας ποιητή Διονύσιου Σολωμού αποτέλεσε την έμπνευση και την κεντρική θεματική του πολυθεάματος. Μετά από έρευνα και συλλογή ετερόκλητου υλικού (βιογραφικά στοιχεία, εργογραφία,  ντοκιμαντέρ κ.λπ.) κείμενα προερχόμενα από διαφορετικές πηγές  συνδέθηκαν ευφάνταστα και λειτουργικά φτιάχνοντας ένα πρωτότυπο «σενάριο» που ακροβατούσε πετυχημένα ανάμεσα στη ζωή του ποιητή και τον αγώνα των Ελλήνων, ανάμεσα στο έργο του και τις μεγάλες αξίες που η μικρή του πατρίδα του δίδαξε. Με έναν πλούτο θεατρικών τεχνικών(αφήγηση, απαγγελία, δραματοποίηση, tableaux vivant  κ.ά.) και τεχνικών απόδοσης ρόλων(πολλαπλή διανομή, απαγγελία εν χορώ κ.ά.) οι μαθητές κατάφεραν να υποστηρίξουν το σύνθετο θέαμα και να συγκινήσουν τους θεατές.

Συνοδοιπόρος σε αυτή την κατεύθυνση  η εμπνευσμένη μουσική επιμέλεια που κατάφερε όχι μόνο να λειτουργήσει θεατρικά, εναρμονισμένη πλήρως με τους υπόλοιπους κώδικες της παράστασης και με την εξέλιξη και την αλλαγή των σκηνών, αλλά και να ξυπνήσει αρχέγονες μνήμες και να αναδείξει διαχρονικά «υλικά» της ελληνικής ψυχής και συνείδησης. Η επιτυχία όμως της συγκεκριμένης εκδήλωσης οφείλεται για άλλη μια φορά και στο πνεύμα συνεργασίας των εκπαιδευτικών των συγκεκριμένων τάξεων(Ε΄και Στ΄) και των εκπαιδευτικών ειδικοτήτων του σχολείου(θεατρολόγο, μουσικό και εικαστικό) οι οποίοι ένωσαν τις γνώσεις και την εμπειρία τους με κοινή στόχευση να αναπτύξουν ισόρροπα τον τριπλό άξονα με τον οποίο αναπτύσσεται μια σύγχρονη σχολική γιορτή: ιστορικό – πληροφοριακό, ιδεολογικό, αισθητικό – καλλιτεχνικό.

Μια κοινή, πρωτότυπη και πρωτοποριακή προσέγγιση της επετείου πραγματοποίησε το 1^ο Δημοτικό Σχολείο Ορχομενού και το 2^ο Νηπιαγωγείο Ορχομενού. Η διασχολική αυτή δράση εντάχθηκε στη γενικότερη προσπάθεια των δύο σχολείων που αφορά στη διευκόλυνση της ομαλής μετάβασης από το Νηπιαγωγείο στο Δημοτικό σχολείο με δευτερογενή στόχο  την  ανταλλαγή απόψεων και την μετάδοση των εμπειριών οργάνωσης μιας σχολικής γιορτής μεταξύ των εμπλεκόμενων εκπαιδευτικών. Η προετοιμασία της γιορτής λειτούργησε και ως ένα βιωματικό εργαστήρι όπου ευνοήθηκαν οι αλληλεπιδράσεις και η ανάπτυξη προτάσεων και εναλλακτικών λύσεων μέσα από διαφορετικές οπτικές, αναγκαιότητες και προσδοκίες. Το εγχείρημα τολμηρό και ταυτόχρονα ελπιδοφόρο. Μαθητές των Ε΄ και Στ΄τάξεων συνεργάστηκαν με μαθητές νηπιακής ηλικίας  για την παρουσίαση μιας οργανωμένης δράσης που συνδύαζε ισόρροπα τις δυναμικές και των δύο βαθμίδων. Οι ρόλοι εμπλέκονταν δημιουργικά και εναλλάσσονταν καθώς οι «γέφυρες» επικοινωνίας των παιδιών  φάνηκαν να καλύπτουν το ηλικιακό χάσμα. Εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και συγκινητικές οι στιγμές σύμπραξης όπου  η απαγγελία ή η αφήγηση μεγαλύτερων μαθητών εξελισσόταν με ταυτόχρονη δραματοποίηση από τους μικρούς. Οι ομόκεντροι κύκλοι όλων των συμμετεχόντων στο χορευτικό και τελευταίο μέρος της εκδήλωσης έδωσαν και το αισιόδοξο μήνυμα μιας αυριανής νέας γενιάς ενωμένης, προσανατολισμένης στις αξίες της ισότητας και της αλληλεγγύης.

Θα ήταν παράλειψη να μην τονιστεί η ενισχυτική και ενθαρρυντική στάση των Διευθυντών των  συγκεκριμένων σχολικών μονάδων απέναντι στους εκπαιδευτικούς  που ανέλαβαν την οργάνωση των πολιτιστικών εκδηλώσεων στα πλαίσια του εορτασμού της 25^ης Μαρτίου. Η  στάση τους αυτή φανερώνει πως έχουν πειστεί ότι το σύγχρονο σχολείο, «χωρίς τοίχους», μπορεί να στηρίξει την πολιτιστική αναβάθμιση της κοινωνίας, μπορεί να δημιουργήσει κέντρα επαναδιαπραγμάτευσης της κουλτούρας, εστίες συνάντησης και ανταλλαγών και πυλώνες στήριξης διαχρονικών αξιών.

H ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΣΧΟΛΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Π.Ε.ΒΟΙΩΤΙΑΣ

ΑΛΕΞΙΑ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ